Авлигатай тэмцэх тэмцэл энэ улс оронд ус агаар шиг хэрэгтэй байгааг үгүйсгэх хүн тун цөөн болов уу. Гол нь тэрхүү тэмцэл агуулгын хувьд үнэнд ойрхон буюу бодит үр дүнг нийгэмд дагуулах л нэн шаардлагатай. Энэ үүднээс аваад үзвэл Л.Оюун-Эрдэнийн удирдаж буй Засгийн газрын авлигатай хийх тэмцэл хэлбэрийн хувьд ахиад буй мэт боловч агуулгын хувьд ядмаг байгааг хэлэх нь зөв биз ээ.
Ерөнхийдөө бол том зургаар нь харахад Монголын нийгмийг бүхэлд нь хэрсэн авлигатай тэмцэх системтэй бодлого гэхээсээ бүлэглэл хоорондын эрх ашгийн зөрчилдөөн, үе хоорондын хөшигний ар дахь сөргөлдөөн, тэмцэлдээн дээр суурилсан л тэмцэл явагдаад байгаа нь өнгөрсөн саруудад илүү тодорхой харагдаж байна.
Түүнчлэн Засгийн газраас зарлан тунхагласан 5Ш ажиллагаанаас айсуй сонгуулийн үнэр нэвт ханхийж буйг хэлэх нь зүйтэй биз. Ковидын түйвээнээр хангалттай дураараа дургиж хоёрхон жилийн хугацаанд төсөвт 10 их наядын алдагдал үүрүүлж, эгэл жирийн иргэд, аж ахуйн нэгжүүдийг төдийчинээгээр татвараар дарлаж буй эрх баригчдын хувьд 2024 оны сонгууль том сорилт байх болно гэдгийг хэн хүнгүй мэдэж буй. Нэг ёсондоо Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газрын хувьд сонгуулийн өмнө ямар ч аргаар хамаагүй ард түмнээс “оноо” авах шаардлага хоолойд нь тулчихсан.
Тиймээс дүрмийн дагуу “тоглож” болох асуудал, сэдвүүдийг ач холбогдол, цар хүрээгээр нь эрэмбэлсний хүрээнд Авлигатай хийх тэмцлийг 5Ш ажиллагаа гэх нэршилтэйгээр нийтэд танилцуулсан хэрэг.
Шүгэл, Шүүр, Шувуу, Шил, Шилжүүлэн авах гэхчлэн нэршлээсээ эхлээд хэлбэрт ач холбогдол өгсөн уг ажиллагааны хүрээнд, МАНАН-гийн толгойнуудын нэг гэгддэг Т.Бадамжунайг Филиппинээс авчирлаа гэсэн пиараа ид хийж байна. Угаасаа ингэж л пиар хийх зорилготойгоор 5Ш ажиллагааг эхлүүлсэн учраас одоо яая гэхэв.
Хамгийн гол нь 5Ш ажиллагааны хүрээнд Монголын нийгэм үнэхээр авлигын торноос ангижирч чадах уу, шат шатанд амь бөхтэйгөөр бугшсан авлигын суурь шалтгаан нь явж явж нийгэм, эдийн засгийн суурь нөхцөл байдалтай холбоотой гэдгийг эрх баригчид ухамсарлаж байгаа юу гэдэг асуудал байна.
Авлига төдийгөөс өдийг хүртэл амь бөхтэй үржсээр байгаагийн учиг нь Монгол Улсад шударга бус байдал хавтгайрсантай, эрх мэдэлтнүүд эгэл ардын боломжийг увайгүйгээр хулгайлсаар байдагтай шууд холбоотой шүү дээ. Нэгэнтээ боломжоос хаягдсан ард иргэдийн хувьд арав таван цаасны авлига өгөөд ч болов мөнөөх “боломж”-оо ашиглах гэж үздэг, оролддог хандлага хэдийнэ тогтсон.
Товчхонд нь тоймлоод хэлэхэд, авлигатай үнэхээр тэмцье гэвэл энэ улс орны иргэн бүрт өсөж, дэвжиж амьдрах боломж нь нээлттэй, ижил тэгш байх ёстой юм. Тэгэхгүйгээр Засгийн газар хэдэн арван Ш ажиллагаа зарлаад, төрийн хэдэн хулгайчаа хилийн чинадаас авчраад ч нийгэм дэх авлига үндсээрээ арилж алга болохгүй ээ.
Н.МӨНХ
