Хорт хавдар гэж сонсохоор бичихээр харахаар та бүхэнд юу бодогдож байна. Нөгөөдөр Дэлхийн хорт хавдрын эсрэг өдөр тохионо. ХСҮТ -өөс гаргаж байгаа тоо судалгааг харахаар аймшигтай. Сүүлийн жилүүдэд хавдараар жил бүр 5000-6000 хүн нас бардаг энэ тоог тоож байгаа хүн ч байхгүй дээ бараг чихэнд нь дасал болсон тоо гэхүү дээ. Гэтэл 6000 гэдэг энэ тоо тийм ч бага тоо биш. Хүн ам олонтой нэг сум, хүн ам цөөтэй бол хоёр сумын иргэдтэй тэнцэх хэмжээний хүн хорт хавдраар нас барж байна гэсэн үг.Элэгний хавдраар дэлхийд тэргүүлж байна. Ходоод уушги улаан хоолой, умайн хүзүүний хорт хавдар удаалж байна. Одоо бүр шодойн хорт хавдар ч бүртгэгдэж, эрчүүд бэлэг эрхтнээ тайруулж байна. Удахгүй 10-15 жилийн дараа уушгины хорт хавдраар тэргүүлж мэдэхээр нөхцөл байдал үүсчээ. Энэ агаарын бохирдол утааны байдлаас болж. Эмнэлгийн тоног төхөөрөмж байхгүй, эрх баригч шийдвэр гаргагчид нь яриад л байдаг хийдэггүй хэрэгждэггүй. Салбарын сайддаа нөхцөл байдлаа арайхийж ойлгуулаад ажил хэрэг болгох гэхээр дараагийн сайд нь улстөрөөр солигдоод ирдэг, учраа олдоггүй, ойлгодоггүй. Иргэд нь эрүүл мэндийн боловсрол байхгүй, хэнэггүй хүндрүүлж хожуу шатандаа орсон байдалтай аврал эрээд эмнэлэг барааддаг ч эцэстээ амиа алддаг. Насны хувьд +45 аас дээш насныхан. Ид хийж бүтээх насны үнэт капиталаа хорт хавдраар алдаж байна. Эмгэнэл биш гэж үү.
Монголчууд азтай, эх оронтой энэ тэр гэж цээжээ дэлдээд л байдаг үхсэны чинь аз бэ, үнэндээ азгүй юм байна. Өвдөж үхэх нь амархан. Тогтолцоо нь маш буруу, эрүүл мэндийн салбар нь уруу. Хорт утаа нь бүх хавдрын эх үүсвэр болдог. Одоо утааны уршгаар хөхний хорт хавдар нэмэгдэж байна.
Хавдрын туяа эмчилгээ хийхээс, цөмийн эмчилгээ хийх боломжгүй. Хэрвээ цөмийн эмчилгээг нь хийвэл хүндэрсэн өвчтнүүдийн амьдрах хугацаа ч богино хугацаагаар хойшилно гэдгийг мэргэжлийн эмч нар хэлж байна. Стандарт бус эмнэлэгтэй. Хотын төвд байж бохироо соруулдаг. Шинэ хавдрын эмнэлэг барих ажлыг эхлүүлэх гэхээр улстөржүүлдэг, хөрөнгө мөнгө санхүүжилт нь байхгүй гэх мэт асуудлууд олон. Тиймээс дуу хоолойгоо нэгтгэе, үйлдэл хийе, үл тоомсорлохгүй, ялгаварлан гадуурхахгүй байя. Ярих хэлэх, гайхах шагших бишээ. Одоо хийе хэрэгжүүлье. Олон мянган иргэнийнхээ амийг аврах хэрэгтэй байна. Хүн бүр хариуцлагатай байж 3 жил тутамд шинжилгээ өгч байя, эрт илрүүлэгтээ идэвхтэй хамрагдаж байх юмсан даа.