
Олборлох үйлдвэрлэлийн ил тод байдлын санаачилга (ОҮИТБС)-ын тайланг хүлээж авах хугацаа энэ оны 3 дугаар сарын 31-нд дуусаад байна. Гэхдээ Засгийн газрын 2017 оны 263 дугаар тогтоолыг үндэслэн тайлан авах хугацааг энэ сарын 15-н хртэл сунгасан юм. 4 дүгээр сарын 11-ний байдлаар нийт 1220 тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч ОҮИТБС-ын тайлангаа гаргажээ. Өнгөрсөн оны байдлаар хамгийн олон аж ахуйн нэгж ОҮИТБС-ын тайлан гаргасан байна.

Уул уурхайн тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч, газрын тосны бүтээгдэхүүн хуваах гэрээтэй ААН-үүдээс 1590 нь 2021 оны ОҮИТБС-ын тайлангаа гаргаж байв. Энэ нь тус санаачилга Монгол Улсад хэрэгжиж буй 17 жилийн түүхэнд хамгийн өндөр үзүүлэлт болжээ. АМГТГ-т 2021 оны байдлаар бүртгэлтэй 3006 тусгай зөвшөөрлийн эзэмшигч 2004 ААН-ийн мэдээллийг Ажлын алба хүлээн авчээ. Эдгээрийн 79.3 хувь нь үйл ажиллагааныхаа ил тод байдлыг хангаж, хариуцлагатай уул уурхайг дэмжиж ОҮИТБС-ын тайлангаа гаргасан байна.

Монголын ОҮИТБС-ын цахим тайлагналын системд 2006 оноос хойш нийт 2884 ААН-ийн 12.542 тайлан бий. Энэхүү нээлттэй мэдээллийн сангаас тусгай зөвшөөрөл, хөрөнгө оруулалт, олборлолт, бүх төрлийн татвар хураамж, эцсийн өмчлөгч, хандив дэмжлэг, ажилчдын тоо, орон нутгийн газар, ус ашиглалтын болон бусад мэдээллийг компани нэг бүрээр авах боломжтой юм. Тайлан гаргалт их хувьтай байгаа ч ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч, газрын тосны гэрээлэгчдээс 2016-2020 онд ямар нэг байдлаар ОҮИТБС тайлангаа гаргаагүй, олон нийтэд ил тод болгоогүй ААН-ийн тоо 1195 байна. Тэдгээрийн эзэмшилд 1636 тусгай зөвшөөрөл бүртгэлтэй байна. Бараг 40 орчим хувь нь 3 ба түүнээс дээш жил дараалан ОҮИТБС-ын тайлан огт гаргаагүй байна. Өөрөөр хэлбэл, эдгээр ААН-үүд Ашигт малтмалын тухай хууль болон бусад холбогдох хуульд тусгасан ил тод байх заалтыг дагаж мөрддөөгүй иржээ.

ОҮИТБС-ын цахим тайлагналын системд 2022 оны 1 дүгээр сарын 1-ний өдрийн байдлаар 2,024 аж ахуйн нэгж бүртгэлтэй байгаагаас 67 хувь нь 2020 оны ОҮИТБС-ын тайлангаа гаргасан байна. Хэдийгээр ОҮИТБС-ын олон улсын стандарт нь Монгол Улсад 2006 оноос хойш хэрэгжиж байгаа ч сүүлийн жилүүдэд тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчдийн дунджаар 25-30 хувь нь тухайн оныхоо ОҮИТБС-ын тайланг огт гаргадаггүй хандлага тогтоод байна. Тухайлбал, тайлан гаргаагүй тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчдийн тоо 2016 онд 535 байсан бол 2020 онд 690 болж нэмэгджээ.
Төрийн болон орон нутгийн засаг захиргааны байгууллагуудын ОҮИТБС-ын тайлан өгөх үйл ажиллагаа үргэлжилж байна.
