Ирэх 12 дугаар сарын 15-наас 01 дгээр сарын 31 хүртэлх 45 хоногийн хугацаанд нийслэлийн гэр хорооллын 220 орчим мянган өрхийн галлагаанд хагас коксон нүүрсийг туршилтаар нийлүүлж утаа ялгаралт, илч, дулаан хадгалалтын чанарыг судлахаар болсон. Энэ хүрээнд түлшний түүхий эд болох кокс, асаагчийг БНХАУ-аас 177.5 тэрбум төгрөгөөр худалдан авах асуудал яригдаж эхэлсэн.
Тэгвэл бид хагас коксжсон түлшийн талаар судалгааны багийн үр дүнтэй газар дээр нь очиж мэдээлэл авлаа.
Ажлын хэсгийн хүрээнд хагас коксжуулсан нүүрсийг туршиж, 97 удаа галлагаа хийсэн бөгөөд туршилтын дүнд хагас коксын орц 100 хувьтай байх нь зүйтэй гэж үзээд нийт 40 тонн шахмал түлш үйлдвэрлэжээ. Мөн хүний эрүүл мэнд, орчны хор уршгийн нөлөөллийг тодорхойлохоор лабораторийн шинжилгээнд зургаан удаа хамруулсан байна.
Мидлинг болон хагас коксоор үйлдвэрлэсэн сайжруулсан түлшний техникийн үзүүлэлтүүдийг харьцуулахад дэгдэмхий 45 хувь, хүхэр 57 хувь, үнслэг 37 хувиар бага гарсан. Хагас коксоор сайжруулсан түлшийг хэрэглээнд нэвтрүүлснээр агаарын чанарыг сайжруулахад шууд нөлөө үзүүлэх нь туршилтаар тодорхойлогдож байгаа юм.
2023-2024 оны өвлийн улирлын арванхоёр, нэгдүгээр саруудад хагас коксоор үйлдвэрлэсэн сайжруулсан түлшийг айл өрх хэрэглэснээр нийслэлийн агаарын чанарын үзүүлэлт 2022 оны мөн үетэй харьцуулбал aгаарт хаягдах
• Тоосонцрын хэмжээ 72 хувь
• Хүхэрлэг хийн хэмжээ 85 хувь
• Угаарын хийн хэмжээ 10 хувь
Азотын исэл 23 хувиар тус тус буурна. “Таван толгой түлш” ХХК 2023-2024 оны халаалтын улиралд 108.2 мянган тонн хагас коксон түлш үйлдвэрлэн хэрэглэгчдэд нийлүүлэх бөгөөд хагас кокс болон асаагчид шаардлагатай санхүүжилтийг шийдвэрлэх шаардлагатай байна.
Харин дотоодод хагас коксжуулах түлшний үйлдвэр байгуулснаар БНХАУ-аас импортлох хагас коксын өртгөөс 56 хувиар буурах буюу хагас коксжуулсан нэг тонн нүүрс 525 мянган төгрөг болох урьдчилсан тооцоолол гарсан.
