Монголыг сонгуулийн тогтворгүй тогтолцоотой улс гэдэг. Дөрвөн жил тутамд шинэ хувилбар яригддаг. Энэ удаад сонгуулийн холимог тогтолцоо буюу дахин намын жагсаалт орж ирэх сурагтай.
2012 онд намын жагсаалтаар сонгууль явуулаад намын удирдлагууд нь эхний хэдэд эгнэсэн санагдаж байна.
Солонгост бас сонгуулийн холимог тогтолцоотой, парламентын гишүүдийн 253 нь тойргоос, 47 нь жагсаалтаар бүрддэг.
Ингэхдээ намын жагсаалтад ямар хүмүүс оруулсан жишээг хүргэе хэмээн Солонгост суралцаж байгаа сэтгүүлч Б.Мөнхзаяа бичжээ.
Намын жагсаалтад орсон хүмүүст,
-Коронагийн үед голлон ажилласан эмч
-Жижиг дунд бизнес эрхлэгчийн төлөөлөл
-Соёлын контент үйлдвэрлэгч
-Ажилчин ангийн төлөөлөл
-Байгаль орчны хамгаалагч
-Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн
-Өрхийн амьжиргааг дээшлүүлэх чиглэлд ажилладаг ажилтан
-Дэлхийн банкны төлөөлөл буюу эдийн засагч
-Түүхч
-Хэвлэл мэдээллийн салбарын төлөөлөл
-Намын залуучуудын холбооны төлөөлөл
-Хүний эрхийг хамгаалагч
-Халамжийн эдийн засагч
-Амьдрах орчны улс төрч /оновчтой орчуулж чадсан эсэхээ мэдэхгүй/
-Боловсролын салбарын ажилтан
-Хүүхэд хамгааллын ажилтан
-Эрүүл хоол хүнсний бодлого зохицуулагч
-Тариаланчид, загасчид, цагаачдын төлөөлөл
-Гэр оронгүй хүмүүсийн төлөөлөл
-Нийгмийн халамжийн мэргэжилтэн
-Дижитал хөгжлийн инженерийн төлөөлөл
-Үйлдвэржилтийн асуудал хариуцсан төлөөлөл
-Намын бодлогын ажилтан,
-Цөмийн зэвсгийн мэргэжилтэн,
-Хоёр Солонгосын асуудал эрхэлсэн харилцааны мэргэжилтэн,
-Аюулгүй байдлын ажилтан буюу Америк Солонгосын харилцааг хариуцсан ажилтан гэх мэтээр дурьдан нэр дэвшүүлсэн байгаа юм. Үндсэн хууль болон Сонгуулийн хуульдаа эмэгтэйчүүдийн квотыг тусгаж оруулсан ч нийгмийн сегментийг тодорхой заадаггүй. Гэсэн ч жагсаалтад нийгмийн бүхий л салбарын төлөөллийг жигд хангахыг тухайн намын зүгээс эрмэлздэг аж.
Тухайлбал, Солонгосын 2020 оны парламентын сонгуульд ялалт байгуулсан АН-ын зүгээс жагсаалтын хамгийн сүүлд нийгмийн хамгийн их анхаарал татсан боловсрол, эмэгтэйчүүд, хүүхэд, төрөлтийн асуудал хариуцсан гишүүдээ жагсаасан байна. Ингээд тэр хүмүүсээ аль болох олон нийтийн өмнө гаргаж сурталчилгаагаа хийсэн бөгөөд иргэдийн зүгээс жагсаалтын сүүлд байгаа нийгмийн амьдрал дунд ажилладаг хүмүүсийг парламентын гишүүнээр сонгохын тулд намд илүү санал өгнө гэх тактик баримталж ажилласан байна. Мэдээж, энэ нь иргэдийн зүгээс хатуухан шүүмжлэлд өртсөн байдаг. Яагаад нийгмийн хамгийн чухал салбарын хүмүүсийг жагсаалтын сүүлд бичив, энэ нь тэдэнд парламентэд сонгогдож ажиллах боломж олгохгүй байна гэх шүүмжлэлийн хариуд “Бодлогоо хамгийн сүүлийн мөч хүртэл хэрэгжүүлнэ. Хэрвээ энэ сэдвийг та бүхэн үнэхээр чухал гэж үзэж байгаа бол манай намын сүүлийн хүнийг сонгогдох хүртэл саналаа өгөөрэй” гэсэн сурталчилгаа хийж байсан аж.
