
1072 хувьцаа эзэмшигч иргэн бүрт ижил хамаатай сэдэв бол “Эрдэнэс таван толгой” ХК-ийн үйл ажиллагаа юм. Үүц арвин Тавантолгой ордын өрмийг эзэмшигч энэ компани өнгөрсөн жилүүдэд сайн ажиллаад байна, төр муу менежер биш гэдгийг харуулаад байна гэх пиарыг хангалттай хийж байсан. Гэвч үнэн хэрэгтээ гүйцэтгэх удирдлага нь нүүрсний хулгайчдын нэг гэгдээд хоригдож, шалгагдаж байгаа билээ. Иргэд, олон нийтийн хувьд 1072 хувьцааны ногдол ашгийг хэзээ олгох вэ гэдэгт үргэлж хариулт хүлээж байдаг.
Тэгвэл өчигдөр УИХ-ын Үйлдвэржилтийн бодлогын Байнгын хорооны хуралдаанаар “Эрдэнэс таван толгой” хувьцаат компанид тогтоосон онцгой дэглэмийн хугацаанд хэрэгжүүлсэн ажил, үр дүнгийн талаар Засгийн газрын онцгой бүрэн эрхт төлөөлөгч, Сангийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Ж. Ганбат танилцуулах үеэрээ энэ талаар байр сууриа илэрхийллээ.
Тэрбээр, 1072 хувьцааны ногдол ашиг болгож, 2019 онд 96 мянган төгрөг, дараа нь цар тахлын үе буюу 2020-2021 ондуудад мөн ногдол ашиг олгосон. Компанийн үр ашгийг нэмэгдүүлж, менежментийг сайжруулснаар ногдол ашиг олгох боломжтой. Гэхдээ нүүрс угаах үйлдвэр ашиглалтад оруулсны дараа ашиг нэмэгдэж, нүүрсний экспортод том ахиц гарна. Мөн нүүрсийг зөвхөн сорчилж бус эрчим хүчний нүүрс, хагас коксжсон нүүрсээ борлуулах гэх мэт менежментийг хэрэгжүүлснээр компанийн үр ашгийг нэмэгдүүлэх боломжтой гэлээ.
Тэгэхээр засгаас томилогдсон БЭТ-ийн хэлж буйгаар иргэд, олон нийтийн хувьд 1072 хувьцааныхаа ногдол ашгийг өнөө маргаашгүй буучих болов уу гэсэн дэмий горьдлого одоогоор тээгээд хэрэггүй байна.
БЭТ Ж.Ганбатын хэлж ярьж буйгаас үзэхэд түүн шиг гайхалтай сайн ажиллаад байгаа хүн ер нь алга бололтой байна. Тэрбээр, Засгийн газрын 2022 оны 362 дуг хаар тогтоолын хэрэгжилтийг хангах зорилгоор 2022 оны 10 дугаар сарын 26-ны өдрөөс “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-д онцгой дэглэм тогтоосон. Онцгой дэглэмийн хугацаанд 10.2 сая тонн нүүрс олборлож, 13.0 сая тонн нүүрс борлуулан, 4.3 их наяд төгрөгийн орлого олж, төсөвт 1.5 их наяд төгрөгийн татвар төлсөн байна. Монголын хөрөнгийн биржээр дамжуулан нүүрсний нээлттэй цахим арилжааг анх удаа зохион байгуулж, нийт 7 удаагийн арилжаагаар 416.0 мянган тонн нүүрсийг 53.9 саяар борлуулж, орлогыг 20.9 сая ам.доллараар нэмэгдүүлсэн. Хоёрдугаарт, нүүрс тээврийн зохион байгуулалтыг сайжруулж, тээврийн компаниудын үйл ажиллагааг дэмжсэнээр тэдний төсөвт төлөх татварын хэмжээ нэмэгдлээ.
Түүнээс гадна “Тавантолгой” ХК-иас 258.9 мянган тонн нүүрсний төлбөр болох нийт 13.9 сая доллар буюу 48 тэрбум төгрөгийг “Эрдэнэс таван толгой” ХК-д шилжүүлэн бүрэн төлж барагдуулав. Мөн Цанхийн баруун уурхайн 3 жилийн хугацаатай гэрээний хугацаа 2023 оны 3 дугаар сард дууссан тул шинээр тендер зарласан. Шинэ тендерийн төсөвт өртгийг бууруулж хэмнэж чадсан.
Засгийн газрын 2022 оны 362 дугаар тогтоол батлагдсанаас хойш 588.8 сая ам.долларын үнийн дүн бүхий 6.6 сая тонн нүүрс борлуулж, үүнээс зөвхөн бүрэн эрх төлөөлөгч томилогдсоноос хойш 495.4 сая ам.долларын үнийн дүн бүхий 5.5 сая тонн нүүрс ачууллаа. Энэ нь тус компанийн түүхэн дэх хамгийн өндөр орлого, ашигтай ажилласан жил болж байна. Түүнээс гадна санхүүгийн асуудлыг шийдвэрлэх хүрээнд компанийн өрийн дарамтыг бууруулж, ашигтай ажиллагааг нэмэгдүүлсэн гэх зэргээр өөрийнхөө хариуцсан ажлыг дүгнэн, танилцууллаа.
Үнэхээр тэгээд үр ашигтай ажиллаж байгаа бол цаашид ажиллах бол иргэд,олон нийтэд хувьцаагаар нь дамжин үр өгөөж очих ёстой юм л даа.
Б.МӨНХ