Монголын Боловсрол, Шинжлэх Ухааны Үйлдвэрчний Эвлэлийн Холбоо(МБШУҮЭХ)-ны тэргүүн З.Цогтгэрэл Д.Сүхбаатарын талбайд хоёр дахь өдрөө дараалан суулт зарлаж байна. Тэрээр ажилтнуудын нийгмийн баталгаа, цалин хөлсний асуудлаар Боловсрол, Шинжлэх Ухааны Яам, Засгийн газар зэрэг холбогдох шат шатны байгууллагад хандсан ч дорвитой арга хэмжээ авахгүй байгааг дурдаад, тэмцлийн дараагийн алхам болгож энэ сарын зургаанд жагсаал зохион байгуулах гэж байгаагаа мэдэгдлээ.
МБШУҮЭХ-ны тэргүүн Э.Цогтбаяр: Монголын Боловсрол, Шинжлэх Ухааны Үйлдвэрчний Эвлэлийн Холбоо(МБШУҮЭХ)-ны 2023 оны төсөв батлагдсанаас хойш боловсролын салбарын ажилчдын салбарын цалин хөлс нэмэгдэхгүй байна. Үнийг өөрчилж өгөөч ээ гэх шаардлагыг хэвлэлийн хурал болон холбогдох байгууллагуудад албан бичгээр хүргүүлсэн. Гэтэл өнөөдрийг хүртэл шийдэгдээгүй байгаа учраас дараагийн хэлбэр рүүгээ шилжээд байгаа нь энэ юм. Өчигдөр боловсролын салбарын мянга мянган ажилчдыг төлөөлж БШУ-ны яамны ажлын хэсэгтэй уулзсан боловч мөн л тодорхой шийд гарсангүй.
-Энэ салбарт ажиллаж буй хүмүүс хөдөлмөрийн мөлжлөгт өртөж ажлын ачааллаа дийлэхээ больж байна. Боловсролын салбарт ажиллаж буй хүмүүс цалингаас өөр орлого олох боломжгүй. Тийм учраас үндсэн цалин буюу суурь цалинг нь нэмэгдүүлэх шаардлагатай.
-Цаашлаад энэ салбар боловсон хүчний дутагдалд орж байна. Тэр дундаа сургуулийн өмнөх боловсрол, ерөнхий боловсролын сургуульд өнөөдрийн байдлаар нэг сургуульд 2-18 багш ажлын байрны дутагдалтай байгаа. БШУ-ны сайд Л.Энх-Амгалан боловсролын салбарт ажиллаж байгаа хүмүүсийн дундаж цалин нь нэг саяас дээш юм шигээр буруу ойлголтыг нийгэмд өгсөн.
-ТҮ нэгээс гурвын хооронд цалинжиж байгаа ажилчдын цалин өнөөдрийн байдлаар хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ буюу 565,000 мянган төгрөг байна
-Гэтэл эдгээр хүмүүс боловсролын салбарын хэвийн үйл ажиллагааг хангадаг хүмүүс юм. Цалин ийм бага учраас тэнд ажиллах хүчгүй болсон. Мөн тогооч, нягтлан, эмч хийх хүмүүс хомсдолд орж боловсролын салбар дампуурах гэж байна. Боловсролын байгууллагат ажилдагсдын суурь цалинг нэмэхгүй бол инфляц өдөр бүр өсөж байгаа энэ цаг үед амьдрах нөхцөлгүй байгаа.
-Өнгөрсөн жилийн статистик үзүүлэлтийг харахад боловсролын салбарт орж ирсэн залуу багш нараас 2000 гаруй нь солонгос руу гарсан.
-Энэ асуудал дээр УИХ, ЗГ тодорхой шийдвэрүүдийг гаргахгүй бол яам бодлогоо бариад явж байгаа ч гаргасан тогтоолууд нь хэрэгжиж чадахгүй байна.
-Өнөөдрийн байдлаар багш нар яг хэдэн төгрөгийн цалин гар дээрээ авч байна вэ?
-1,050,000 мянган төгрөгөөс татвараа хасаад 850,000 мянган төгрөгийг авч байна. Боловсролын сайдын хэлж байгаа хоёр сая авдаг хүмүүс нь нийт багш нарын ердөө хоёр хувь нь юм. 1,600,000-1,800,000 мянган төгрөгийн цалин авч байгаа нь арван хувь байгаа. Тэгэхээр нийт боловсролын салбарт ажиллаж байгаа багш нарын 70 гаруй хувь нь гүйцэтгэл, үр дүнгийн хувиа авдаггүй.
-Та нар ямар үр дүнг хүч байгаа вэ?
-Бидний хүсч байгаа ганц зүйл бол боловсролын салбарт ажиллаж байгаа хүмүүсийн суурь цалин хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээнээс гурав дахин өндөр байх ёстой. Өөрөөр хэлбэл багш нарын цалинг шүүгчдийн цалинтай дүйцүүлэх хэрэгтэй.
-Таны суулт үр дүнд хүрч чадахгүй бол дараагийн удаа ямар зүйл хийхээр төлөвлөж байна вэ?
-Бид дөрөвдүгээр сарын зургаанд жагсаал, цуглаан хийх албан бичгээ өгчихсөн байгаа. Мөн суултыг өдөр бүр цаг цагаар нэмэгдүүлэх зорилготой байна. УИХ-ын хэлэлцэх асуудлууд дээр боловсролын хуулийг оруулах ёстой байсан боловч хойшлуулсаар байна. Улс төрчид өөрсдөдөө ашигтай сонгуулийн тухай хууль гэх мэтчилэн асуудлууд дээрээ анхаарч байна.
Л.Дөлгөөн
