Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газраас “Бараа бүтээгдэхүүний гарал үүсэл ба хэрэглэгчийн мэдээлэл авах эрх” сарын аяныг есдүгээр сарын 1-нээс эхлүүлээд байгаа. Энэ хүрээнд Шударга Өрсөлдөөн, Хэрэглэгчийн Төлөө Газрын дарга С.Мөнхчулуун мэдээлэл хийлээ.
Лангууны үнэ кассын үнээс зөрсөн зөрчилд авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээ
Лангууны үнэ, кассын үнэтэй зөрөх зөрчил маш их гарсан. Зөрчил гаргасан таван дэлгүүр, аж ахуй нэгжүүдэд E Mart, Sky Hypermarket, CU, Good Price, Wellmart гэх дэлгүүр тус бүр таван сая төгрөгийн торгууль оногдууллаа. Мөн жин хэмжүүр нь зөрүүтэй, хугацаа дууссан бараа бүтээгдэхүүн худалдан борлуулсан зөрчилтэй, дэлгүүр худалдааны төвүүдийг мэргэжлийн хяналтын газарт шилжүүлж, цааш шалгалтыг үргэлжлүүлж байгаа юм.
Цементийн үнийн өсөлттэй холбоотой гомдлын дагуу шалгалт хийв
"Зургаадугаар сарын 13-16-ний өдрийн хооронд 300-330 мянган төгрөг байсан цементийн үнэ 400-480 мянган төгрөг болж өссөн. Үүнтэй холбоотой хяналт шалгалт хийхэд Монголын томоохон үндэсний үйлдвэрлэгч компаниуд цементийн үнээ нэмээгүй байсан. Тимээс зөрчлийн хэрэг нээн 15 гэрээт ААН-д хяналт шалгалт хийлээ. Эдгээр 15 ААН-ийн зургаан ААН худалдааны хууль бус арга хэрэглэж, үндэслэлгүйгээр үнийг нэмэгдүүлсэн байна. Иймд тус бүр 20 сая төгрөгийн торгууль ногдуулсан байна. Цаашид цементийн үнийг огцом өсгөхгүй байх тал дээр үйлдвэрүүд болон гэрээт борлуулагч нартай хэлэлцээр хийн хамтарч ажиллаж байна" хэмээлээ.
Сурагчийн дүрэмт хувцасны үнийг тохирч, өрсөлдөөнийг хязгаарлахад чиглэсэн бараа бүтээгдэхүүний үнийг хэлэлцэн тогтоосон байж болзошгүй
"Хичээлийн шинэ жил эхэлсэнтэй холбоотой сурагчийн дүрэмт хувцасны үнэ өслөө гэдэг асуудал гараад байна. Үүнийг бид шалгасан. Шалгалт хийх явцад "Монголын оёдлын нэгдсэн холбоо" гэдэг төрийн бус байгууллага байна. Уг холбооны гишүүн аж ахуйн нэгжүүд 2022 оны долдугаар сарын 18-ны өдрийн ТУЗ-ийн хурлаараа 2022-2023 оны хичээлийн жилд худалдаалагдах сурагчийн дүрэмт хувцасны үнийг тохирч, өрсөлдөөнийг хязгаарлахад чиглэсэн бараа бүтээгдэхүүний үнийг хэлэлцэн тогтоосон байж болзошгүй зөрчил илэрсэн. Тиймээс Зөрчлийн тухай хуулийн дагуу холбогдох арга хэмжээг авч ажиллаж байна" гэлээ.
Түүврийн аргаар сонгосон 10 бүтээгдэхүүний 7 нь зөрчилтэй бүтээгдэхүүн байна
Монгол улсад худалдаалж байгаа бараа бүтээгдэхүүн нь хаяг шошгын мэдээлэл гарал үүсэл бүтээгдэхүүний хэрэглэх заавар гарал үүсэл нь тодорхой байх ёстой. Англи, Монгол, Орос гэсэн зөвшөөрөгдсөн гурван хэлний хүрээнд бүтээгдэхүүний мэдээлэл өгч байх ёстой. Гэтэл бараа бүтээгдэхүүн дээр шошго нь дутуу, импортлогч нь байхгүй, хаанаас орж ирсэн нь тодорхойгүй бараа бүтээгдэхүүн маш их байдаг. МХЕГ-ын улсын байцаагч түүврийн аргаар ороод үзэхэд 10 бүтээгдэхүүний 6-7 нь зөрчилтэй байна. Тэгэхээр үүнийг аян зохион байгуулаад иргэдтэйгээ, худалдаачид, үйлдвэрлэгчид, имдорлогчтойгоо хамтран таслан зогсоохгүй бол цаашлаад хүнсний аюулгүй байдал хөндөгдөж болзошгүй байна. Хүн ямар нэгэн хүнсний бүтээгдэхүүн авч идээд түүнээсээ ямар нэгэн хордлго авах юм бол эргээд хаана хандах вэ гэдэг тодорхойгүй байна.
Янз бүрийн хаяг шошго будаатай холбоотой зөрчил их гарч байна
“Бамбарууш” нэртэй будаа савлагаандаа хүрэхгүй зөрчил гарсан. 10 кг –аар савласан гэдэг бичигтэй боловч жин дээр тавиад үзэхэд 9,2 кг байдаг. Мөн гадаад нэршилтэй будааг хэрэглэгчид худалдаж авахдаа буруу ойлгож авдаг талаар мэдээлэл өглөө. Тухайлбал: Слава, Сакура, Сүши, Японика гэх нэртэй будааг иргэд худалдаж авахдаа нэрнээс нь болоод Япон, Орос будаа гэж бодож авдаг. Гэтэл дээрх нэр дурьдсан будаа нь Хятад, Вьетнам улсын будаа байдаг байна. Ингэж худалдан борлуулахдаа иргэдийн дунд буруу ойлголт төрүүлэн, үнийн ялгаа гаргаж байна гэлээ. Энэ асуудлыг шийдвэрлүүлэхээр шаардлага хүргүүлсэн гэв.
Дээрх асуудлыг шийдвэрлэх зорилгоор “Бараа бүтээгдэхүүний гарал үүсэл хэрэглэгчийн мэдээлэл авах эрх” аяныг зохиож байна
Бараа бүтээгдэхүүний гарал үүсэл хэрэглэгчийн мэдээлэл авах эрх аяны зорилго нь хэрэглэгч чанар, аюулгүй байдлыг хангасан бараа хэрэглэх, мэдээлэл авах эрхийг хангах, сонголт хийх нөхцөлийг бүрдүүлэх, үүнтэй холбоотой хууль тогтоомж, стандартыг мөрдүүлэхэд чиглэсэн үйл ажиллагааны зохион байгуулалтыг боловсронгуй болгох, эрчимжүүлэх аж. Тиймээс зах, худалдааны төв, хүнсний дэлгүүр болон тэдгээрт бараа бүтээгдэхүүн бэлтгэн нийлүүлэгчдийг хамруулах юм байна. Мөн гарсан зөрчлийг арилгаж, цаашид тухайн зөрчлийг дахин гаргахгүй байх эрх зүйн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох, хэрэглэгчдэд хэрэглээний боловсрол олгох, хэрэглэгч, худалдагч, нийлүүлэгчийн хариуцлага, хяналтыг сайжруулах арга хэмжээ авна гэдгийг албаны хүмүүс мэдээллээ.
Г.Бүжинлхам
