УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Улс төрийн намын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүд /Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс 2023.04.14-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/-ийг хийж эхэллээ.
УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр: Чухал хууль. Улстөрийн нам дээр л хамаг зүйл очиж зангидагдана. Улс өөдлөхгүй байгаа, авлига хээл хахуулв бугшсан нь намтай холбогдож яригдана. Надад гурван асуулт байна.
Нэгт, Төслийн 13-т УДШ намын нэрийг олгох юм уу, болно болохгүй гэдгийг нь хэлэх юм уу.
Хоёрт, төслийн 15 дахь санал хураалт, 17.4-т намын гишүүдийн 3/2-оос доошгүй нь санал гаргавал намын дүрэмд өөрчлөлт оруулах асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэж болно" гэсэн заалт байна. Энэ арай өндөр босго биш үү. Тэгвэл намын дүрэм хэзээ ч өөрчлөгдөхгүй шүү дээ. Уян хатан бус шинж рүү намыг хуулиар оруулж болох юм уу?
Гуравт, намаас хэн нэр дэвшихийн шийддэг хороо байх юм уу. Тусдаа. Бид ҮХ-д өөрчлөлт оруулаад намын жагсаалтаар 48 хүнийг нэр дэвшүүлэхээр болчихсон шүү дээ. Тэгвэл тэр нам доторх хороо нь шийдэх юм уу. Энэ хорооны гишүүнд УИД-д насаараа өөрсдийгөө нэр дэвшүүлээд суугаад байх юм байна л даа. Жагсаалтаар орж ирэх асуудлыг яагаад ард түмнээс нь бүр хол хөндий болгочхов оо. Намын хамт олон яагаад олонхоороо шийдэж болохгүй юм" хэмээн асуулаа.
МАН-ын бүлгийн дарга Д.Тогтохсүрэн: Өргөн баригдсан хуульд намын их хурал дөрвөн асуудал шийднэ. Дүрэм, мөрийн хөтөлбөр, намын дарга, төлөөллийн байгууллагаа сонгож батламжлах гэсэн. Тэгэхээр намын их хурал дөрвөн жилд нэг л удаа болно. Намын дарга даргаа өөрчлөх шаардлага үүснэ. Тэгэхээр намын дүрэм өөрчлөхөд 3/2-оос хэтрэхгүй байна гэдэг хязгаарлалт тогтоож өгсөн. Энэ босго өндөр байна гэвэл "олонх" гэж өөрчилж болно. Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлт, Сонгуулийн тухай хууль, Улстөрийн намын тухай хуулийг хэлэлцэх үед нэр дэвшилтийг хамт олноороо хэлэлцэх шаардлага бий гэдэг зүйлийг олноороо шийдсэн. Нэр дэвших эрхийг намын төв байгууллага шийднэ" хэмээн хариуллаа.
Ажлын хэсгийн гишүүн, хуульч О.Мөнхсайхан "33 жилийн уламжлалыг харгалзаад УДШ намын бүртгэлтэй холбоотой бүх чиг үүргийг бүрэн гүйцэд өгөх өөрчлөлт орсон. Өөрөөр хэлбэл намын нэрийн сан баяжиж явна. Хуулийн этгээдийг бүртгэл УБЕГ-т байгаа. 14.14-т зааснаар сонгуулийн төв байгууллага болон улсын бүртгэлийн асуудал эрхэлсэн төв байгууллагын саналыг харгалзан бүртгэлтэй холбоотой журмыг УДШ батлах юм. Үүгээрээ нэрний асуудлыг зохицуулна" гэлээ.
