Батлан хамгаалахын сайд Г.Сайханбаяр нь 2020 оны сонгуулиар олонх болсон МАН-ын Засгийн газрын танхимд бүрэн 4 жилийн хугацаандаа ажиллаж байгаа цөөн сайдын нэг. Тэрээр цэргийн найз У.Хүрэлсүхийн Засгийн газарт анх сайдаар томилогдоод өдгөө Л.Оюун-Эрдэнийн танхимд ажиллаж байна. Цэрэг, батлан хамгаалах салбарт нийт 30 гаруй жил ажиллаж, салбарын хууль эрхзүйн орчныг боловсронгуй болгоход түүний хувь нэмэр багагүй хэмээн үнэлэгддэг.
Цэргийн ангиас яамны Стратеги, бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга хүртэл ажилласан түүнийг сайдаар томилогдоход салбар нь ч таатай хүлээж авсан биз.
Тэгвэл Г.Сайханбаяр генерал дараагийн алхмаа улс төрд, тэр тусмаа УИХ-ын танхимд байхаар төсөөлж, Архангай аймагт хүч үзэхээр зүтгэж байгааг хэн хүн андахгүй болж.
Өдгөө УИХ-д Архангай аймгийг төлөөлж суугаа гурван гишүүний 2 нь хууль хяналтын байгууллагатай орооцолдоод буй.
Магадгүй хоёул дараагийн сонгуулийн талаар саналтгүй. МАН ч иймэрхүү утгатай мэдээлэл гаргаад буй. Хэдийгээр Үндсэн хуульд ч өөрчлөлт оруулах нь тодорхой ч тойрогт 76 хүн сойно. Тиймээс тойрогт нэр дэвших хүмүүсийн нэр аль хэдийнэ тодорхой болж, “тойргоо услах” ажлаа ч эхэлсэн.
Г.Сайханбаяр генералын хувьд Цэргийн төв эмнэлгийн эмч, эмнэлгийн ажилтнуудыг гурван сарын хугацаанд “Эрт илрүүлэг, урьдчилан сэргийлэх үзлэг” нэрийн дор Архангай аймагт ажиллуулсан. Өөрөө ч сум бүрт очиж, нээлт хийж байгаа харагдсан. Намын даалгавар, Засгийн үйл ажиллагааны нэг хэсэг гэж болох ч Архангай аймгийг Г.Сайханбаяр генералд даалгасан нь учиртай. Тэр бол Улаанбаатарт төрж, өссөн ч Архангай аймгийн Жаргалант сумаас гаралтай бөгөөд эцэг өвгөд нь сум, орондоо алдар нэртэй хүмүүс байж. Тиймээс МАН-ын хувьд Архангай аймгийн нэг суудлын эзэн.

Харамсалтай нь, Г.Сайханбаяр генералыг дараагийн суудлынхаа зам мөрийг засч явахад салбарт нь саарал өдрүүд тохиож байна. Саяхан цэрэгт татагдсан 18 настай хүү нас барсан тухай мэдээ гараад 10 гаруй хоног өнгөрсөн ч хэргийн учир тайлагдаагүй, салбарын сайд нь нүдэн балай чихэн дүлий явна.
Сануулахад, тавдугаар сард орон даяар цэрэг татлага явагдаж, шинэ цэргүүд ангидаа хуваарилагдсан. Ердөө долоо хоногийн дараа буюу тавдугаар сарын 12-ны өдөр Баян-Өлгий аймгийн хилийн цэргийн 0165 дугаар ангид очсон шинэ цэрэг нас барсан хэрэг гарсан. Ангийн захирагч нь цагдаагийн байгууллагаас шалгаж байгаа гэх мэдээлэл өгсөн байдаг. Харин чухам юунаас болов, цэргийн ангид асуудал байсан уу, үгүй юу гэх талаар ямар нэгэн мэдээлэл гараагүй. Гэтэл энэ сарын 19-ний өдөр тус ангиас шинэ цэрэг оргосон мэдээ Баян-Өлгий аймгийн хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр гарав. Цэргийн ангиас ямар нэгэн дарамт шахалт байхгүй гэж мэдээлсэн ч цэргээс оргож явсан хүүхэд замд таарсан хүндээ зодуулсан тухай ярьсан байгаа юм.
Цэргийн нэг ангиас ар араасаа ийм хэргүүд гараад байхад одоог хүртэл ЗХЖШ болоод Батлан хамгаалах яамнаас ямар нэгэн мэдээлэл алга.
Харамсалтай нь, өнөөдрөөс тав хоногийн өмнө буюу энэ сарын 20-нд хугацаат цэргийн албан хаагч харуулын цэг дээр өөрийгөө боомилсон байдалтай нас барсан тухай мэдээ Ховд аймгийн 123 дугаар ангиас ирсэн. Яагаад 19 настай хүү өөрийгөө егүүтгэхэд хүрэв сайд аа. Хүүгээ цэрэгт үдсэн эцэг эхийн сэтгэл түгшиж байна.
Зөвхөн сүүлийн саруудад ийм хэргүүд шил дараад гарсан уу гэвэл үгүй. Энэ оны хоёрдугаар сард ч Төв аймгийн Алтанбулаг суманд байдаг Зэвсэгт хүчний 311 дүгээр ангид мөн ийм хэрэг гарсан. Цэргийн албанаас халагдахад ердөө гурван сар хүрэхгүй хугацаа үлдээд байхад цэрэг өөрийгөө боомилж, нас барсан байдаг.
Тус ангиас цэрэг оргосон, гар бөмбөг тэсэрч цэрэг амиа алдсан гэх зэрэг хэргүүд гарч байсныг бид мартаагүй байна.
Цэрэгт явсан хүүхдүүдийг амиа егүүтгэхэд хүргэж буй цаад шалтгаан юу вэ, цаашид “хүү чинь өөрийгөө боомилсон” гэх мэдээг хэдэн ээж, аав хүлээж авах вэ Сайханбаяр генерал аа.
Таныг тойрог усалж, суудал горилж явахад цэргийн ангид цэрэг үхэж, бас оргож байна. Энэ бол гардаг хэрэг, байдаг зүйл огтоос биш. Батлан хамгаалах салбарт бодлого доголдож, хариуцлага суларч байна...
