М.Алтаншагай: Хоосон яриад суухын оронд нэг ч гэсэн удаа оролдого хийгээд үзээрэй

-Юуны өмнө урилгыг маань хүлээн авсанд баярлалаа. Уншигчдад маань өөрсдийгөө танилцуулахгүй юу?

-Намайг М.Алтаншагай гэдэг. 71 дүгээр сургуульд сурдаг. “Tommy coffee house”-ийг С.Энэрэлт, Б.Ундрах мөн Д.Тэмүүлэн гэсэн гурван найзтайгаа хамтраад үүсгэн байгуулсан.

С.Энэрэлт, Б.Ундрах хоёр маань 50 дугаар сургуульд сурдаг, харин Д.Тэмүүлэн маань 124 дүгээр сургуульд сурдаг. Дөрвүүлээ төгсөх ангийн сурагчид. Бид дөрөв 10 дугаар ангид байхдаа танилцаад одоо хүртэл найзлаад, хамт суралаад, бизнесээ мөн эхлүүлчихээд байж байна.

-Бизнесийхээ санааг хэрхэн бодож олов. Яагаад кофе шоп нээе гэж шийдсэн юм бол?

-Бид дөрөв ихэвчлэн уулзаад ямар нэгэн кофе шопд суугаад ярилцдаг байсан. Өөрсдийн гэсэн оффистой болохыг их хүсдэг байсан. Гэтэл оффис нь ямар ч үр өгөөжгүй юм байна гэдгийг мэдээд, өөр санаа бодъё гэж шийдсэн. Тэгээд л кофе шопын талаар ярилцаж эхэлсэн.

Өмнө нь бид нар Хятад, Герман зэрэг улсаас мөн Алибаба, Амазоноос бараа оруулж ирээд заръя гэж төлөвлөж байсан. Тэгээд санхүүгийхээ асуудлыг зохицуулаад явж байсан ч хэл гаалийн асуудлаас үүдээд энэ ажил маань зогссон. Ингээд намар есөн сард бидэнд кофе шоп нээх нөхцөл, боломж маань бүрдээд эхэлсэн. Тэгээд л кофе шопоо нээсэн байгаа.

-Залуус, тэр дундаа өсвөр насныхны хувьд гарааны бизнесээ эхлүүлнэ гэдэг бол чамгүй хүнд даваа. Мөнгө санхүү, байр савны асуудлаас эхлээд. Үүнийг хэрхэн зохицуулав?

-Бидэнд нэг хүн маш их тус дэм болсон. Эхний салбар болох Бэлхийн салбарын байр нь сүмтэй цуг байршдаг. Бүтэн сайн өдөр болгон үйлчлэл гэж болдог. Сүмд орж ирсэн хүмүүстээ бид дөрөв үйлчилдэг. Тиймээс бидэнд бас нэг боломж болгоод байраа үнэгүй ашиглуулж байгаа юм. Бид нэг ёсондоо Бэлх салбарынхаа байранд түрээсийн мөнгө төлдөггүй. Харин хоёр дахь салбар буюу Офицерт байрладаг салбарынхаа түрээсийн төлбөрийг сар сард нь төлөөд явдаг.

-Салбаруудаа хэзээ нээсэн бэ?

-Хамгийн эхлээд Бэлхэд байрлах салбараа нээсэн. Өнгөрсөн оны 11 дүгээр сарын дунд үед. Харин офицер салбараа саяхан буюу гуравдугаар сард нээсэн байгаа.

-Өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний үнэ сүүлийн үед эрс нэмэгдэж байна. Бас нэг салбарынхаа түрээсийн мөнгийг төлж байгаа гэсэн шүү дээ. Тэгэхээр санхүүгийн асуудлаа хэрхэн зохицуулж байгаа вэ?

-Анх бизнесээ эхлүүлэхдээ анзаарсан зүйл маань ганцаараа бол хэцүү, хоёулаа бол чадахгүй, гурвуулаа байвал болох юм байна, гэхдээ дөрвүүлээ бол асуудалгүй юм байна гэдгийг харсан. Санхүүгийн хувьд хүндрэл үүслээ гэхэд дөрвөн талаасаа босгох байдлаар асуудлаа шийддэг. Гэхдээ яг одоогоор санхүүгийн уналтанд ороогүй, бүгдийг нь зохицуулаад явж байна.

-Кофе шоп ажиллуулахын давуу тал нь юу вэ?

-Мэдээж хичээлээ давтахад давуу талтай. Үйлчлэгч нартаа үйлчилчихээд буцаж суугаад хичээлээ хийх боломжтой. Энэ нь илүү тайван амгалан байдаг, бас анхаарлаа төвлөрүүлэхэд огт саад болдоггүй.

Түүнээс гадна бид дөрөв оффистой болсон. Манай оффис энгийн нэг оффис биш, маш үр өгөөжтэй. Учир нь өөрийгөө хөгжүүлье, бусадтай хамт хөгжье гэсэн залууст англи хэлний сургалт зохион байгуулдаг. Түүгээрээ илүү онцлогтой. Үе тэнгийхнийхээ боловсрол хөрөнгө оруулахын зэрэгцээ өөрсдийнхөө мэдлэг, урч чадварыг ч хөгжүүлэх боломжтой учраас илүү давуу талтай.

-Одоогоор ажил нь хэрхэн явагдаж байна, үйлчлэгчид нь хэр ам сайтай байгаа вэ?

-Ихэвчлэн ЕБС-ийн сурагчид үйлчлүүлдэг. Анх бага сага шүүмжлэл хүртсэн ч түүнийгээ засаж, сайжруулаад явж байна. Жишээлбэл, хүргэлттэй болсон, үйлчлэгчид маань кофегоо авч явах боломжтой болсон, дээр нь кофеныхоо амт чанарыг сайжруулсан байгаа. Одоо бол шүүмжлэл ч гэдэг юм уу үйлчлэгчидийн зүгээс гомдол мэдүүлсэн, муу хэлсэн зүйл байхгүй, сэтгэл хангалуун байгаа.

-Анх кофе шоп нээхэд аав ээж, гэр бүл, найз нөхөд нь хэрхэн хүлээж авч байв?

-Эхэндээ бол мэдээж ээж аав маань тийм ч сайнаар хүлээж аваагүй. Харин явцын дунд ажлыг маань ойлгоод, хүлээн зөвшөөрөөд, одоо бол маш сайн дэмжиж байгаа.  

Манайх 100 хувь ашгийн төлөө байгууллага биш, 50 хувь нь ашиг, 50 хувь нь сайн дурын төлөө. Хэт нэг хэв шинжид баригдсан ч биш. Үйлчлүүлэгчид маань орж ирээд өөрсдөө ном унших, чөлөөтэй ярилцах, хөгжилдөж болохоос гадна дээр дурьдсанчлан англи хэлний сургалтыг долоо хоног бүр тогтмол явуулж байгаа. Тиймээс найз нөхдийн хувьд ч тэр үе тэнгийхэн маань ч тэр маш эерэгээр хүлээж авдаг.

-Шантрах үе гарч байв уу, Хэрэв тийм бол хэрхэн давж гарч байв?

-Мэдээж шинэ зүйл эхлүүлнэ, цааш нь хөгжүүлнэ, авч явна гэдэг бол хүнд даваа. Зарим тохиолдолд бид дөрөв ямар хэцүү юм бэ гээд тойроод суух үе байдаг. Тэр үедээ бие биедээ урам өгч, сэтгэлээ онгойтол ярилцаад, анхны зорилгоо бодоод шантралыг даваад гарчихдаг. Хамгийн гол нь эерэг байх хэрэгтэй. Чадахгүй, болохгүй гээд бууж өгөх биш асуудлыг олж ярилцаад, гарц гаргалгааг нь хайж байж асуудлыг даван туулдаг. Заримдаа бүр уйлах ч тохиолдол гардаг. Гэхдээ тэр бол тийм ч том асуудал биш юм шиг санагддаг.

- ЕБС-ийн төгсөх ангийн сурагчид шүү дээ, хичээлээ хэрхэн зохицуулж байгаа вэ. Удахгүй ЭЕШ ч болох гэж байна, шалгалтандаа бэлдэж байна уу?

-Манай кофе шоф өдөр 14:30 цагаас оройн 20:00 хүртэл ажилдаг. Тийм болохоор хичээлээ тасалдаггүй. Кофе шопоос орж ирсэн ашгаараа дөрвүүлээ сургалт авдаг, мөн ном сурах бичиг гээд өөрсдөдөө хэрэгтэй зүйлсээ аваад ажлын байран дээрээ тавьчихдаг. Тэгээд өөрсдийнхөө гараан дээр авсан сурах бичгүүдээ ашиглаад шалгалтандаа бэлддэг.

-Мэргэжлээ сонгоцгоосон уу?

-Дөрвүүлээ мэргэжлээ сонгочихсон. Гэхдээ бид дөрөв өөр, өөр салбар руу явах гэж байгаа. С.Энэрэлт маань барилгын архитектур болохоор төлөвлөж байгаа, би Олон Улсын худалдаа, эдийн засгийн чиглэлээр, Д.Тэмүүлэн маань жүжигчин болохоор бэлдэж байгаа, харин Б. Ундрах маань бизнесийн удирдлагаар сурах төлөвлөгөөтэй байгаа.

-Удахгүй сурагчийн ширээнээс шилжээд оюутан болно. Цаг завын хувьд ЕБС-ийг бодвол харьцангуй шахуу болчихдог. Энэ тохиолдолд яаж ажлаа үргэлжлүүлье гэж бодож байна?

-Үүнийг бид нар асуудал болгож харахгүй байгаа. Тухайн цаг үедээ нөхцөл байдал, боломжоо тааруулаад цагийн ажилтан авч ажиллуулж ч болох байх. Бас өөрсдөө хичээлийнхээ завсар зайгаар ажиллаад явж болно.

Мөн ирэх намраас Б.Ундрах найз маань Герман руу, харин миний хувьд БНХАУ-руу явахаар болсон. Тиймээс энд үлдэж байгаа хоёр найз маань ажлаа цааш нь үргэлжлүүлээд, хариуцаад явна.

-Цаашдын зорилгоо тодорхойлсон уу, зорилгоосоо хуваалцаач. Кофе шопоо илүү өргөжүүлээд ажиллах уу, эсвэл өөр салбарт хүч үзэх үү?

-Ойрын зорилго гэвэл Офицер дэх салбараа илүү жигдэрүүлэх тал дээр төлхүү анхаарна. Харин хэтийн зорилго маань Tom n Toms, Caffe Bene зэрэг томоохон кофе шопуудтай өрсөлдөх, өөрсдийн брэндийг бий болгох зорилготой. Мөн хоёр шинэ "start up"-ийн санаа байгаа. Гэхдээ одоохондоо үүнийгээ нууцалж байна.

-Та дөрвийг хараад гарааны бизнесээ эхлүүлье гэж бодсон үе тэнгийхэн, ах эгч нар нь байж магадгүй шүү дээ. Тэд нартаа хандаж юу гэж хэлмээр байна?

-Ярилцлага маань энд хүрээд дуусч байна. Магадгүй миний асуугаагүй үлдсэн зүйл байж болох юм. Хэрэв тийм бол юу гэж хэлмээр байна?

-Бидэнд тусалж дэмжсэн, итгэл найдвар хайрласан, урам өгсөн бүх хүмүүстээ маш их баярлалаа. Баярлалаа гэж хэлдэг ч ахин дахин баярлаж явдгаа илэрхийлье.

-Ярилцсанд баярлалаа.