Засгийн газраас орон нутаг руу шилжин суурьшиж буй иргэнд ипотекийн зээлийг гурван хувийн хүүтэй олгоно гэж мэдэгдсэн. Энэ талаар БХБЯ-ны Орон сууц, санхүүжилтийн хэлтсийн дарга Э.Батболдоос тодрууллаа.
-Орон нутагт олгогдох ипотекийн гурван хувийн хүүтэй зээлийн ерөнхий шалгуур ямар байх вэ?
-“Шинэ сэргэлт”-ийн бодлогын хүрээнд Улаанбаатар хотын төвлөрлийг сааруулах, орон нутгийн хөгжлийг дэмжихэд ипотекийн гурван хувийн хүүтэй зээлийг олгож эхэлсэн. Өөрөөр хэлбэл, ипотекийн зургаан хувийн хүүтэй зээлийн гурван хувийг нь Засгийн газраас урамшуулах байдлаар хөнгөлөх юм. Энэхүү ажлыг хоёрдугаар сарын 28-ны өдрөөс БХБЯ, СЯ, арилжааны банкууд хамтран эхлүүллээ. Гэрээнд зааснаар нэгд, Улаанбаатар хотоос орон нутаг руу шилжин суурьшиж буй тохиолдолд энэхүү зээлд хамрагдах боломжтой. Гурван хувийн хүү нь эхний гурван жил үргэлжилнэ. Ипотекийн зээл нь өөрийн өмчлөлийн орон сууцгүй байхыг шаарддаг. Тиймээс Улаанбаатар хотод эзэмшлийн байртай бол зарах ёстой.
Хоёрт, орон нутгийн иргэд анх удаа төрийн ипотекийн зээлд хамрагдаж байгаа тохиолдолд гурван хувийн хүүтэй зээл олгоно. Мөн эхний гурван жил гурван хувийн хүүтэй байх юм.
Үүнээс гадна зээлд тавигдах шаардлага нь Монголбанкны ерөнхийлөгчийн 2016 он А/225 дугаар тушаалаар баталсан журамд заасан шаардлага хангах ёстой. Мөн хэрэглээний болон бусад зээлийн үлдэгдэлгүй байх шаардлагатай юм.
-Засгийн газраас 2023 онд энэхүү хөтөлбөрийн татаасанд хэдэн төгрөг төсөвлөсөн бэ?
-2023 онд найм орчим тэрбум төгрөгийн санхүүжилт олгоно. Энэхүү хөтөлбөр гурван жил үргэлжлэх бөгөөд энэ хугацаанд нийтдээ 5700 гаруй иргэнд гурван хувийн хүүтэй ипотекийн зээл олгоно гэж тооцоолж байна. Нэг зээлдэгч эхний гурван жил гурван хувийн хүүгээр зээлээ төлөөд цаашид зургаан хувиар үргэлжлүүлэн төлнө. Зээлийг анх судлуулахдаа зургаан хувиар судлуулаад гурван хувийг нь урамшуулал хэлбэрээр хөнгөлүүлнэ гэсэн үг.
-Урьдчилгаанд хөнгөлөлт үзүүлэх үү?
-Урьдчилгаа төлбөр дутагдалтай бол урьдчилгаа төлбөрийн 60 хүртэлх хувь буюу нийт зээлийнхээ 18 хүртэлх хувийг Зээлийн батлан даалтын сангаар батлан даалгах боломжтой. Энэ нь ямар нэг хөнгөлөлт, урамшуулал биш. Одоо бол 30 хувийн урьдчилгаа төлөөд үлдсэн 70 хувьд зээл авдаг. Харин батлан даалтад хамрагдсанаар урьдчилгаа гэж 12 хувийг төлөөд үлдсэн 88 хувьдаа ипотекийн зээл авах боломжтой. Энэхүү боломж нь зөвхөн Улаанбаатар хотоос орон нутагт шилжин суурьшиж буй болон орон нутагт анх удаа байр авч буй иргэдэд л үйлчилнэ. Улаанбаатар хотод бол урьдчилгааг батлан даахгүй.
-Судалгаа хэр хийсэн байдаг юм бол. Орон нутагт хэчнээн орон сууц ашиглалтад орохоор байгаа вэ?
-Орон нутагт жилдээ 3500-4500 айлын орон сууц ашиглалтад ордог. Мөн хөдөө орон нутагт 2000-3000 орчим айл ипотекийн зээлд хамрагддаг. Манай яамнаас хийсэн судалгааг харахад 4700 орчим айлын орон сууц баригдаж байна. Эдгээр үзүүлэлтүүдийг үндэслэн 2023 оны санхүүжилтийг найман тэрбум гэж тооцоолсон.
