Дэлхий нийтээрээ жил бүрийн 3 сарын 22-нд “Усны өдөр”-ийг тэмдэглэн өнгөрүүлдэг билээ. Үүний гол зорилго нь цэвэр ус болон хангамж, усны нөөцийн тогтвортой менежментийн асуудалд олон нийтийн анхаарлыг хандуулах, сурталчлан таниулах ач холбогдолтой юм.
НҮБ-ын 1992 оны чуулганаас цэвэр усны гачигдалд байгаа олон улс орныг усны хомсдолоос гаргах, цэнгэг усны нөөцийг нэмэгдүүлэх, арвилан хэмнэх талаар улс орнуудад уриалж энэхүү өдрийг “Дэлхийн усны өдөр” болгон тодорхой уриан дор тэмдэглэж байхыг тунхагласан.
2023 оны хувьд “Өөрчлөлтийг хурдасгая” гэсэн уриан дор дэлхий даяар тэмдэглэн өнгөрүүлэхээр зарласан байна. Жил бүрийн энэ өдрөөр цэвэр усны тухай тодорхой онцлог сэдвийг хөндөн олон нийтэд тайлбарлан таниулж байдаг.
Тэгвэл энэхүү өдрийг тохиолдуулан Орон сууц нийтийн аж ахуйн удирдах газар Сүхбаатарын талбай дээр энэ сарын 17-ноос 25-ны хооронд “Цэнгэг ус тэгш хүртээмж- Нээлттэй хаалганы өдөр”ийг зохион байгуулж байна. Тус үйл ажиллагааны хүрээнд явуулж буй арга хэмжээ, зорилго, ач холбогдолын талаар сурвалжлага бэлтгэлээ.
Орон сууц нийтийн аж ахуйн ерөнхий инженер Ж.Пүрэвжамц: Жил болгоны нээлттэй хаалганы өдрөөр дуудлага мэдээлэл ирвэл 50 хувийн хөнгөлттэй үйлчилдэг
-Энэхүү өдөрлөгийг зохион байгуулж буй зорилго, үйл ажиллагааны чиглэлийн талаар яривал?
Дэлхийн усны өдрийг угтан оршин суугч, хэрэглэгчдэд нийтийн аж ахуй удирдах газар түүний салбар төвүүд өөрсдийн үйл ажиллагааны чиглэлээ сурталчлах, иргэдэд орон сууцны талаарх тодорхой ойлголт өгөхөөр нээлттэй хаалганы өдөр зохион байгуулагдаж байна.
-Орон сууц нийтийн аж ахуйн удирдах газар нь ямар бүтэц, зохион байгуулалттайгаар иргэдэд үйлчилдэг вэ?
Иргэд маань орон сууц нийтийн удирдах газар гэхээр төрийн болон хувийн гэлтгүй бүгдийг удирддаг газар юм байна гэж ойлгодог. Гэтэл энэ нь тусгай зөвшөөрөлтэй нийт 68 байгууллага ажилладаг ба үүний 2 нь улсынх, үлдсэн 66 нь бие даасан хувийн орон сууцны конторууд байгаа гэсэн үг. Үүний зэрэгцээ 9 хэлтэс, 16 хэрэглэгчдэд үйлчлэх төв, 3 түгээх төвийн зохион байгууллагатай, УБ хотын 6 дүүргийн 117 мянга гаруй өрхийн 383 мянган оршин суугчид, 10 мянга гаруй аж ахуй нэгжид 24 цагийн турш тасралтгүй найдвартай халаалт, халуун хүйтэн усаар хангах, бохир ус зайлуулах үйлчилгээ, үйл ажиллагааг 2000 ажилтантайгаар хариуцан ажиллаж байна.
-Дэлхийн усны өдөртэй холбогдуулан хэрэглэгч, оршин суугчдад ямар хэлбэрийн үйлчилгээг үзүүлж байна вэ?
Жил болгоны нээлттэй хаалганы өдрөөр дуудлага мэдээлэл ирвэл 50 хувийн хөнгөлттэй үйлчилдэг мөн цахилгаан, сантехникийн засварын төлбөрт үйлчилгээ, усны тоолуур суурилуулалтын ажлын хөлсийг 50 хувь хөнгөлнө. Түүнчлэн дулааны эрчим хүч, хэрэгцээний халуун, хүйтэн усаар хангах, бохир ус татан зайлуулах гэрээг газар дээр нь хийнэ.
Өнөөдрийн хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийн үйл ажиллагааг хариуцан ажиллаж буй Орон сууц нийтийн аж ахуйн ахлах инженер Сувдмаатай цөөн хором ярилцлаа.
-Орон сууцны удирдах газрын хувьд өнөөдрийн энэ өдөрлөгөөс гадна ямар арга хэмжээг авч хэрэгжүүлдэг вэ?
Манай байгууллагын зорилго нь хэрэглэгчдийн ая тухыг хангахад чиглэгддэг. Тийм ч учраас инженерийн шугам сүлжээ, тоног төхөөрөмжийн хэвийн ажиллагааг өдөр тутамдаа ханган ажиллаж, хэрэглэгчдэд үйлчилгээтэй холбоотой мэдээллийг түргэн шуурхай өгөх, тэдний санал хүсэлтийг сонсож үйл ажиллагаагаа сайжруулах зорилгоор Дуудлагын нэгдсэн төвийг нээн ажиллуулж байна.
-Оршин суугч, хэрэглэгчдийн хувьд юуг анхаарах шаардлагатай байна вэ?
Өнөөдрийн үйл ажиллагааны хүрээнд орон сууцныхаа муудсан шугам хоолойг заавал солих шаардлагатай талаар, мөн эрүүл ахуйн шаардлагад нийцсэн цэвэр устай байхын ашиг тус, тоолуур тавьснаар гарах хэмнэлт, усаа хэрхэн хэмнэх талаар сурталчилж байна. Жишээ нь, тоолуургүй байлаа гэхэд халаалтын бус улиралд 2806 төгрөг төлөх бол тоолуур тавьснаар цэвэр усан дээр гэхэд 1070 төгрөгийг л төлнө гэсэн үг. Мөн халуун, хүйтэн усаа өгөөч гэж утасддаг ч гэрийнх нь шугам сүлжээ асуудалтай байгааг тэр бүр мэддэггүй.
Энэхүү үйл ажиллагааг сонирхож, зохион байгуулж буй хүмүүс дээр очиж уулзан асууж нэлээд нухацтай ажиглан зогсож байгаа иргэн Шүрэнцэцэгийн байр суурийг сонслоо.
-Ийм үйл ажиллагаа явагдаж байгаа гэдгийг та мэдээд энд ирсэн үү?
Үгүй ээ. Өнөөдөр гадуур найзтайгаа салхилах бодолтой гэрээсээ гарсан юм. Тэгээд бид хоёр талбай дээр уулзахаар тохироод энд ирээд асаруудыг сонирхож яваад ийм үйл ажиллагаа явагдаж байгаа талаар сонслоо.
-Таныг харахад олон хүмүүсээс юм асууж лавлаж байгаа харагдсан. Энд байгаа зүйлүүдээс юу таны сонирхлыг татав? Хэрэгцээтэй чухал мэдээлэл олж авсан уу?
Энд харагдаж байгаа усны тоолуурын угсралтын зураг их анхаарал татлаа. Ямаршуу зүйл байдаг талаар сонирхож байгаагүй ч эд ангиар нь задлаад тавьсныг хараад их сонирхолтой санагдлаа. Энэ олон хүмүүс бүгд л их хэрэгтэй зүйлүүдийг ярьж байна. Ялангуяа усны төлбөрөө тооцож мөнгөө хэмнэх боломжтой талаар мэдээлэл авлаа. Мөн гэрийн шугам сүлжээнд асуудал гарвал шууд холбогдох утасны дугаарыг нь хүртэл авчихлаа. Энэ ажлыг олон хүнд хүргэж мэдүүлэх нь их чухал санагдлаа.
Дэлхий дээр ойролцоогоор 1.5 тэрбум хүн ундны цэвэр усны хангамжгүй амьдарч байна. Монгол улс цэвэр усны нөөцөөрөө дэлхийн 200 гаруй орноос 22-т эрэмбэлэгддэг ч усыг хуримтлуулж, нөөцлөн ашигладаггүй учраас усны нөөц хамгийн бага 20 орны тоонд багтдаг байна. Иймд усны зохистой хэрэглээг өдөр тутамдаа хэвшил болгох нь чухал юм. Ус хэмнэнэ гэдэг нь усыг сул асгахгүй, цоргыг нь нээлттэй орхихгүй, эвдэрсэн тоног төхөөрөмжийг цаг тухайд нь засах гэх мэт бидний энгийн дадлаас шууд хамааралтай. Дусвал дундарна, хэмнэвэл ундарна.
Сурвалжлагыг бэлтгэсэн М.Өлзийхишиг
