Хөх хотын дахь консулаар ажиллаж байсан Д.Мөнх-Эрдэнийг “Удаа дараа хүн доромжлох, зөвшөөрөлгүй зураг бичлэг хийх, төрийн албаны ажилд саад учруулсан” зэрэг үндэслэлээр 2022 оны арванхоёрдугаар сарын 20-ны өдөр нэг сарын хугацаатай цагдан хорьсон байдаг.
Иргэн Д.Мөнх-Эрдэнэ Цагдан хорих таслан сэргийлэх шүүгчийн захирамжид гомдол гаргаж, уг асуудлыг шүүхээр хэлэлцэн цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээг цуцлах шийдвэр гаргаад байсан боловч Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 14.9 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.4 дэх заалтад заасан буюу “...Урьд нь авсан таслан сэргийлэх арга хэмжээг зөрчсөн...” гэх үндэслэлээр ахин цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авхуулах тухай саналыг нийслэлийн Прокурорын газраас гарган Сүхбаатар дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд хүргүүлсэн. Тус шүүх 2023 оны 01 дүгээр сарын 23-ны өдөр хянан хэлэлцээд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 14.9 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.4 дэх заалтад заасан үндэслэл тогтоогдсон тул яллагдагч Д.Мөнх-Эрдэнэд нэг сарын хугацаагаар цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авсан байдаг.
Тэгвэл маргааш Д.Мөнх-Эрдэнийн шүүх хурлыг нээлттэй хийхээр товлоод байгаа билээ.
Д.Мөнх-Эрдэнийг БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ы Хөх хотод суух ерөнхий консулаар томилогдож, төсөв захиран зарцуулах эрх бүхий нийтийн албан тушаалтан болоод эрх мэдлээ урвуулж, Гадаад харилцааны болон Сангийн сайдын нарын 2012 оны А/18/50 дугаартай тушаалаар хамтран баталсан Монгол Улсаас хилийн чанадад суугаа Дипломат төлөөлөгчийн газрын ажилтнуудад олгох зардал, хангамжийн тухай журмын“Суугаа орны хуулиар тусгайлан зохицуулаагүй бол ажилтан нарт төрөөс зардлыг нь хариуцах орон сууцын талбайн хэмжээг нэг хүнд 10 ам метр байхаар, дунджаар нэг ам бүлд 30-60 ам метр байхаар тогтооно. Түүнээс илүү талбайн хөлсийг суугаа орны тарифын дагуу эзэмшигч өөрөө төлнө” гэсэн заалтыг зөрчсөн.. Мөн тус хот дахь Хянган замын тусгай дунд сургууль хүүхдээс нь сургалтын төлбөр аваагүй байхад 2016-2019 оны хооронд суралцсан хүүхдүүдийнхээ сургалтын төлбөрт 40 гаруй мянган юань төлсөн мэтээр хуурамч баримт бүрдүүлж, төсвийн хөрөнгөөс гаргуулан эхнэртээ олгосон үйлдэлд буруутгагдаж буй юм.
Өөрөөр хэлбэл,Хөх хотод суугаа ерөнхий консулын амьдрах зориулалттай 76 ам метр талбай бүхий гурван өрөө орон сууц байдаг бол Д.Мөнх-Эрдэнэ 200 ам метр талбайтай гурван өрөө орон сууц түрээслэх гэрээ байгуулж, төлбөрт 250-иад мянган юань төсвийн хөрөнгөөс гаргаж Хятадын иргэнд олгосон гэж буй.
Мөн Хөх хот руу ирж, очих зардлыг онгоцны тарифаар тооцон илүү мөнгө авч, төсөвт хохирол учруулсан хэрэгт Д.Мөнх-Эрдэнийг буруутган яллах дүгнэлт үйлджээ.
Шүүх хурлын өмнө түүний эхнэр дээрх буруутгагдаж буй хэргийн талаар өөрийн Баянжаргал Даваасүрэн сошиал хуудсанд мэдээлэл оруулсан байна. Тэрээр доорх мэдээллийг олон нийтэд хүргэжээ.
Сайн байцгаана уу?
Өнөөдөр миний ханийн төрсөн өдөр
Миний ханийг Даваагийн Мөнх-Эрдэнэ гэдэг. Өнөөдөр хань минь хорих 461-р ангид хоригдож байгаа. Яагаад хоригдсоныг нь ихэнх нь мэдэж байгаа байхаа, гэхдээ ямар ял тулгаад байгааг нь мэдэхгүй л байх. Намайг 2020 оны зун АТГ-аас дуудаж мэдүүлэг авч байсан. Тухайн үед доорх 4 зардлын тухай асууж байсан, би хариулах ёстой зүйлээ л хэлсэн, намайг за болно та явж болно гэсэн. Тэр нь ӨМӨЗОрны Хөх хотод Ерөнхий консулаар ажиллаж байх үеийн хэдэн зардлын дагуу л ял өгөх гээд чичирч байх шиг байна. Ямар зардлууд вэ гэжүү…
- Хүүхдийн сургалтын зардал- Энэ бол жил болгоны төсөв дээр сууж ирдэг зардал. Ерөнхий консулын газар ажилладаг бүх ажилчдын хүүхдүүд энэ зардлаар тэнд хичээлээс гадуурх сургалтанд суудаг ганцхан бид хоёрын хүүхдүүд энэ зардлыг аваагүй.
- Буцах замын зардал- Ерөнхий консулын газар ирээд 3 жил ажиллаад буцахад буцах замын зардал олгодог, энэ нь мөн л тухайн жилийн төсөвт төсөвлөгдсөн мөнгө учраас нэг хүний вагоны зардлаар тооцож олгодог. Мэдээж анхан шатны баримтыг нь авсаны дараа олгодог. Бид хоёрыг тэнд ажиллаж байхад Консул Багахүүгийн гэр бүл, Консул С.Ариунтуяагийн гэр бүл, жолоочийн гэр бүл, Атташе Бямбаагийн гэр бүл 3 жил ажиллаад нутаг буцсан бүгд энэ зардлыг авсан, өөрсдөө ч ийм зардал байдгийг ч мэддэг. Өмнө нь ажиллаж байсан бүх хүмүүс бүгд энэ зардлыг авч нутаг буцаж байсан ба энэ зардлыг олгодог журамтай.
- Байрны түрээс- Тэнд томилогдсон үе үеийн Ерөнхий консулууд гадуур байр түрээсэлж ажиллаж амьдардаг байсан. Энэ зардал бас л тухайн жилд төсөвлөгдсөн байдаг. Тэр ерөнхий консулынх энэ хотхонд амьдардаг байсан та хоёрын өмнөх ерөнхий консул энэ хотхонд амьдардаг байсан гээл надад ярьдаг л байсан бид ч гэсэн байр түрээсэлж амьдарсан.
- Орчуулга хийлгэж 3000 юаны зардал гаргасан- Ерөнхий консулын газар хятад хэлтэй ажилчин нэг л байдаг. Мөнх-Эрдэнэ Хөх хотод хятад хэлтэй хүн томилж байгаачээ гэж хэд хэдэн удаа хүсэлт гаргаж байсан. Тухайн үед ажиллаж байсан дэд консул хятад хэлтэй, ихэнхдээ гадуур ажилтай байдаг, тэнд ажиллаж амьдарч байгаа монгол иргэдийн асуудал мөн тэнд хоригдож байгаа монгол иргэдийн асуудал гээд гадуур ажиллах нь их. Ерөнхий консулын газарт гэнэт зочид төлөөлөгч ирэх нь элбэг, тийм үед л нэг өвөрмонгол хүнээр орчуулга хийлгээд зардлыг нь өгсөн юм байна. За ийм зардлуудыг олгосон гэж ял өгөх гээд байгаан байнаа, ГХЯ бид гомдолтой гээд шүүх хуралд нь нэг төлөөлөл ирсэн байхын. Биднийг очсоны намар (2016 оны намар) ГХЯ-ны дотоод аудит ирж бүх зардал, үйл ажиллагааг шалгаад дүгнэлтээ гаргаад чиглэл өгөөд явж байсан, дараа зун нь Үндэсний аудитын газраас (2017 оны зун) 2 байцаагч ирээд шалгаад хангалттай сайн байна гээл явсан. 2017 оны намар ГХЯ-ны дотоод аудит, 2018 оны зун Үндэсний аудитын газраас бас шалгаад сайн байна гээл дүгнэсэн. Тэгээд биднийг нутаг буцсаны дараа ирсэн үндэсний аудитын дүгнэлт л их сонин байгаа юм. Надад хардах болон барьцах эрх байна. Хэрвээ ийм юмаар нөхрийг минь яллах гэж байгаа бол тухайн үед ажиллаж байсан нягтлан бодогч Болдоогоос мэдүүлэг авсануу, бидний санхүүгийн тайланг сар бүр шалгаж авдаг байсан ГХЯ-ны нягтлан бодогчдоос тайлбар авсануу, цуг ажиллаж байсан хүмүүсээс тайлбар авсануу, жил бүр ирж шалгадаг байсан ГХЯ-ны дотоод аудитын газрынхнаас тайлбар авсан уу, 2017, 2018 онд ирсэн үндэсний аудитын газраас ирсэн байцаагч нараас мэдүүлэг авсануу??? Тэр үед цуг ажиллаж байсан хүмүүс маань яагаад үнэнийг хэлэхгүй байгаан бэ? Тэр үед санхүүгийн тайланг хүлээн авч шалгадаг нягтлан бодогч нар яагаад үгээ хэлэхгүй байгаан бэ?
Монгол улсын Ерөнхийлөгчөө, Ерөнхий сайдаа, Улсын их хурлын даргаа, ГХЯамны сайдаа та нарт улс эх орноо төвхнүүлэхэд саад болж байгаад хүлцэл өчье гэхдээ энэ хэрэг дэндүү шударга бус байгаад би маш их гомдолтой байна. Ийм зүйлээр ял өгөх гэж улайрч байгааг нь хараад бас ичиж байна. Энэ хэргийг хянасан прокурор болон хурдхан шиг алхаа цохих гээд улайрч байгаа шүүгчийг маш их гайхаж байна. Та нар өнөөдөр хамгийн шударга байх ёстой биздээ!!! Тэгвэл шударга биш байгаад чинь харамсаж байна.
Мөнх-Эрдэнэ Ерөнхий консул байхдаа визний орлогыг бэлнээр авах биш банкинд тушаалгадаг болгосон, Монгол улсад орлого оруулж байгаа тул виз хүсэгчдэд хүндэтгэлтэй, эелдэг харьцахыг их чухалчилдаг байсан нь тэнд ажиллаж байсан хэд хэдэн хүний уур бухимдлыг төрүүлдэг байсан нь үнэн. Мөнх-Эрдэнийг явсаны дараа эргүүлээд бэлэн мөнгөөр визний орлогоо авдаг болсон байсан. Мөнх-Эрдэнэ Хөх хотод хоригдож байгаа Монгол иргэдээ өөрийн биеэр очиж эргэж, тэдний санаа бодлыг сонсож цааш нь уламжилдаг байсныг, эмчлүүлэхээр ирсэн хүмүүст, хүний нутагт зовж шаналсан монгол иргэддээ үргэлж тусалж,дэмждэг байсныг, хил дээр нүүрс зөөж амьдралаа авч явдаг жолооч нартай уулзаж тэдний юу хүсч байгааг сонсож, ойлгож саналуудыг нь дээш нь дамжуулж ажилладаг байсныг нь миний бие тодхон санаж байна. Надад бичих зүйл маш их байна, гэхдээ ингээд дуусгая. Хань маань шударга нийгмийг л хүссэн.
Ханьдаа төрсөн өдрийн баярын мэнд хүргэе.
2023.03.09