
Дээд шүүхээс өнгөрсөн 7 хоногт Газрын багц хуулийн төсөлд санал өгсөн. Хуулийг эргүүлэн татна гэж нэг сайд ярьснаас юм уу, эсвэл хууль дүрэм гэх зүйлийг нээх анзаардаггүйгээс юм уу тухайн саналыг сэтгүүлчид, бусад хүмүүс ч төдий л анзаараагүй өнгөрсөн харагдана.
Шүүх хэрэг, маргаан шийдвэрлэдэг байгууллага учраас өдөр тутамдаа хүмүүсийн амьдралд тохиолдож буй зүйлтэй “тулж” байдаг. Тиймээс ч зарим улсад шүүхээс хуульд өгч байгаа саналыг маш их анхаарч үздэг нь бий.
Манай хувьд ялангуяа Эрүүгийн гэх мэт хуульд ямар санал өгснийг сэтгүүлчид их асуудаг ч шүүх саналаа төдийлөн ил нийтлээд байдаггүй тал бас бий л байх.
Харин энэ удаад Дээд шүүхийн Иргэн, Захиргааны хэргийн танхимууд Газрын багц хуулийн төсөлд маш тодорхой саналууд өгч, түүнээ нийтэлсэн нь хууль тогтоогчоос гадна иргэдэд ч хэрэгтэй зүйл гэж бодоод байх юм. Яагаад гэвэл амьдралд хамгийн нийтлэг тохиолддог зүйлүүд уг саналд багтсан учир…
Та газрын төлбөрөө төлдөг үү? Шүүхийн шийдвэр, практикаас үзэхэд газрын төлбөр төлөөгүй, газрыг 2 жилийн хугацаанд зориулалтын дагуу ашиглаагүй гэсэн маргаан олон, ийм шалтгаанаар газар эзэмших эрхийг нь цуцалсан тохиолдол ч цөөнгүй.
Дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхимаас Газрын багц хуулийн төсөлд өгсөн саналд “Газар ашиглах эрхийг хүчингүй болгох үндэслэл нь “ялихгүй” шалтгаан бус, тухайн тохиолдолд зөрчлийн шинж нь “ноцтой” байх агуулгыг хангах нь захиргааны шийдвэр зорилгодоо нийцсэн, бодит нөхцөлд тохирсон, шийдвэр нь үндэслэл бүхий байх эрх зүйт төрийн “харьцангуй байх зарчим”-д нийцнэ. Бодит байдалд тохироогүй, үндэслэлгүй шийдвэрийн улмаас аливаа этгээдийн хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд хөндөгдсөн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг шүүх хамгаалдаг болно.” гэжээ.
Мөн Газрын ерөнхий хуулийн 22.1.6-д “Газрын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагын дарга газрын хууль тогтоомжийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаанд хяналт тавьж, хууль зөрчсөн шийдвэрийг өөрчлөх, түдгэлзүүлэх, хүчингүй болгох эрхтэй” гэж заасан нь Захиргааны ерөнхий хуулийн 48.3-т “эерэг нөлөөлөл бүхий хууль бус захиргааны актыг гаргасан өдрөөс хойш 5 жилийн дотор хүчингүй болгож болно” гэж заасантай зөрчилдөж байна. Иймд хэрэв Газрын ерөнхий хуулиар хууль бус шийдвэрийг хүчингүй болгох захиргааны эрхийг Захиргааны ерөнхий хуульд зааснаас өөрөөр зохицуулах шаардлагатай гэж үзэж байгаа бол түүний үндэслэл, хугацаа зэргийг тусгайлан/нарийвчлан/ заах шаардлагатай. Харин уг эрх нь Захиргааны ерөнхий хуулийн 48 дугаар зүйлээр хязгаарлагдана гэж ойлгох бол энэ талаар тодорхой тусгах нь зүйтэй.
Захиргааны ерөнхий хуулийн 100.1, 104.1-т зааснаар захиргааны хууль бус шийдвэр гаргасан буруутай албан тушаалтан нь уг шийдвэрийн улмаас бусдад учирсан хохирлыг өөрөө барагдуулах үүрэгтэй, хэрэв захиргааны байгууллагаас өөрийн гаргасан шийдвэрийг алдаатай, хууль бус гэж үзэж, “хууль зөрчсөн шийдвэрийг өөрчлөх, түдгэлзүүлэх, хүчингүй болгох эрхтэй” байх бол үүний улмаас бусдад учирсан хохирлын асуудлыг хэн, хэрхэн яаж шийдэх талаар дагалдах зохицуулалтыг уг хуульд оруулах шаардлагатай.
Төслийн 55.1.1, 77.1.1 дэх хэсэгт заасан “Газрын хязгаарлагдмал эрхтэй этгээд үүргээ хоёр, түүнээс дээш удаа зөрчсөн”, “газар ашиглуулах гэрээний үүргээ хоёр, түүнээс дээш удаа зөрчсөн” бол газар ашиглуулах гэрээг цуцалж, хүчингүй болгох гэсэн зохицуулалтын агуулга нь тодорхойгүй, бодит нөхцөл байдалд тохироогүй, газар эзэмшигч, ашиглагчийн эрхийг захиргааны байгууллага өөрийн үзэмжээр, дур зоргоор шийдэх сөрөг үр дагавар үүсгэхээр байгаа талаар ч дурдсан байна.
За тэгээд Газрын багц хуулийн төсөлд өгсөн саналтай бүрэн эхээр танилцъя гэвэл линкийг оруулав.