Эрүүл мэндийн яамны барьж байгаа бодлого үйл ажиллагаанд сэтгэл дундуур байгаа, эмнэлэгийн үйлчилгээ иргэнд хүрэхгүй байгаа, Эрүүл мэндийн даатгал төлсөн ч тэр нь өгөөжгүй байгаа талаар иргэн Г.Ариунзаяа Тойм.мн сайтад ярьжээ.
Түүнийг яриаг сийрүүлэн хүргэе.
ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ЯАМНААС ХИЙГДЭЖ БАЙГАА АЖЛУУД 100 ХУВЬ ҮР ДҮНТЭЙ БАЙЖ ЧАДАХГҮЙ БАЙНА
“Эрүүл мэндийн яамнаас хийгдэж байгаа ажлууд 100 хувь үр дүнтэй байж чадахгүй байна. Элэгний гепатит Д вирусийн эм гэж байгаа юм. Манай Улсыг ядуу буурай орон гээд Д вирусийн тариаг 70 хувийн хөнгөлөлттэй үнээр үйлдвэрлэгч улсаас нийлүүлье гэж байхад Эрүүл мэндийн яам буцаасан байдаг. Элэгний гепатит Д вирусийн эмчилгээг хүлээж байгаа мянга мянган хүн хүлээж тэсэхгүй өдөрт л нэг хүн өөд болж байна. Өдөр бүр нэг хүн өөд болж байгаа тухай мэдээ бидний зүрх сэтгэлийг шимшрүүдэг.
Би залуу хүн. 33 настай. Би 8-р ангидаа шарласан. Би гурвын гурван хүүхдээ хоолонд нь хүртэл эрүүл амьдарчихмаар байна. Эрүүлээ байг гэхэд өнхрөөд өгчихгүйхэн шиг гурван хүүхдээ хоолонд нь хүртэл тэсчих юмсан гээд хичээж 10 гаруй жил эмчийн хяналтанд, эмчилгээ хийлгээд эм тариагаа хэрэглээд, хоолны дэглэмээ баримтлаад явж байна.
Ард иргэд чадлынхаа хэрээр хичээж байна. Үнэндээ чадлынхаа хэрээр..., Бид нэг шинжилгээг гурван сар тутамд өгдөг. Нэг шинжилгээ өгөх гэхээр улсын эмнэлэгт нь тоног төхөөрөмж байдаггүй. Хувийн эмнэлэг рүү явуулдаг. Үнэхээр бид цөхөрч байна”
ЧУХАЛ ЭМ ТАРИГ БИД ӨӨРСДӨӨ МӨНГӨӨРӨӨ АВЧ БАЙНА, ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ДААТГАЛ ТӨЛСНИЙ АШИГ ГАРДАГГҮЙ
“Эрүүл мэндийн даатгалаар цөөхөн хэдэн эм л олгогддог. Чухал чухал эм тариаг бид өөрсдөө мөнгөөрөө авч байна. "Элэг бүтэн Монгол" хөтөлбөрийг цаашид үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлж гепатит Д вирустэй иргэдийн 50 хувиас дээш хувийг эмчилгээнд хамруулах зорилго тавьж, 2023 оны улсын төсөвт 13.5 тэрбум төгрөгийг төсөвлөсөн байна лээ. Энэ төсвийн зарцуулалтыг шилэн болгох хэрэгтэй. Яагаад гэхээр өмнөх жилүүдэд төсөвлөгдсөн мөнгөнүүд юунд зарцуулагдсан юм. Хаашаа орсон юм гэдэг нь тодорхойгүй байна. Үр дүн харагдахгүй байна.
13,5 тэрбум төгрөгийг элэгний гепатит Д вирустэй хүмүүс зарцуулна гэж “Элэг бүтэн монгол” хөтөлбөрт тусгаж авч чадсан юм бол үүнийгээ ард түмэнд шилэн болго. Шилэн болгоод юунд зарцуулж байна, яаж байна, ямар явцтай явж байна тайлагнаад яваачээ. Ард иргэдийн хяналтан доор зарцуулах хэрэгтэй байна. Мөн Д вирусийн эмийг маш яаралтай оруулж ирэх хэрэгтэй байна”
ЭМЧИД ҮЗҮҮЛЖ, ЭМЧИЛГЭЭ БИЧҮҮЛЭХ ЦАГ 14 ХОНОГТ ОЛДВОЛ “АЗ”
“Дүүргийн эмнэлгүүдэд цаг олддоггүй. Эмчийн хүрэлцээ бага. Хүнд суртал нь дийлдэхгүй. Би бүх шинжилгээгээ өгч өгч байгаад гялс хариугаа аваад дараагийн эмч дээр эмчилгээгээ бичлүүлэх гээд очих гэхээр оочиргүй, өрөөндөө хүнгүй байсан ч гэсэн заавал цаг ав, цагаар л үзнэ, тэгэхгүй бол үзэхгүй гэдэг. Цаг авах гэхээр 14 хоногийн дараа цагтай байдаг. Тэр хугацаанд миний эм тасарна, эмчилгээ тасарна. Би эмчилгээгээ тасалж болохгүй хүн. Яагаад гэвэл эрүүл мэндийн шалтгаантай учраас. Элэг маань өдөр ирэх тусам бага багаар хатуураад бие муудаад байгаа учраас хавдар руу орохгүйн тулд хичээгээд л байна шдээ. Тэгж байхад эмч нар хүнд суртал гаргадаг. Заавал цаг ав гэдэг, тэр цаг нь олддоггүй. 14 хоногийн дотор олдвол азны юм болно. Ийм муухай хүнд сурталтай байна.
Элэгний асуудалтай мянга мянган хүн байна. Маш олон хүн байна. Энэ хүмүүсийг Эрүүл мэндийн яам, Халдвар, хавдар судлал нь бүх түвшиндээ анхаараачээ гэж хүсмээр байна.
Миний хувьд 10 гаруй жил хянатанд байна. F3 түвшин дээр явдаг. Гэхдээ би ажил хийдэг. Ажил хийсэн мөнгөөрөө 3 сар тутам шинжилгээ өгдөг. Байнга уух ёстой эм ээ авдаг. Гэхдээ надад хөнгөлөлт үйлчилдэггүй. Би эрүүл мэндийн даатгал төлсний ашиг байдаггүй”
Энэ хүний яриа өвчиндөө шаналж, амьдрах хоногоо нэмүүлэхээр тэмцэж буй мянга мянган хүний төлөөлнө. Яагаад Монголын эрүүл мэндийн салбарын үйл ажиллагаа ийм тартагтаа тулж, хүн ардынхаа эрүүл мэндийг сахиж чадахгүй хэмжээнд хүрчихэв.
ҮНДЭСНИЙ АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫН ҮЗЭЛ БАРИМТЛАЛЫН 3.4-Т Хүний аюулгүй байдлыг хангах талаар тодорхой зүйлчилсэн байдаг.
3.4.1.ЭРҮҮЛ АМЬДРАХ НӨХЦӨЛИЙГ БҮРДҮҮЛЭХ
3.4.1.1.Нийгмийн эрүүл мэндийн салбарын хөгжлийг дэмжиж, эрүүл аж төрөх ёсыг хэвшүүлэх, иргэний эрүүл мэндийн боловсролыг дээшлүүлэх ажлыг бүх шатны боловсролын байгууллага, хэвлэл мэдээллээр дамжуулан хэрэгжүүлнэ.
3.4.1.2.Нийтийн биеийн тамир, спортоор хичээллэх, бие бялдраа чийрэгжүүлэх орчин, нөхцөлийг хүүхэд, залуучууд, иргэн бүрт хүртээмжтэй хэлбэрээр хөгжүүлнэ.
3.4.1.3.Хүн амын дунд хоол тэжээлийн зохистой хэрэглээг төлөвшүүлж, зонхилох халдварт бус өвчнөөс сэргийлэн бичил тэжээлийн дутлыг бууруулна.
3.4.1.4.Өргөн тархалттай, шинэ болон сэргэж байгаа халдварт өвчний тандалт судалгааг өргөжүүлж, халдварыг эрт илрүүлэх, тархалтаас сэргийлэх арга хэмжээ авна.
3.4.1.5.Халдварт өвчний нийтийг хамарсан тархалт, гамшгийн үед авах арга хэмжээний бэлэн байдлыг хангаж, урьдчилан сэргийлэх эм, тарилга, вакцин, биобэлдмэлийн улсын нөөцийг бүрдүүлнэ.
3.4.1.6.Хорт хавдар болон бусад зонхилон тохиолдох халдварт бус өвчнийг эрт илрүүлж, оношлох, эмчлэх, осол гэмтэл, мэргэжлээс шалтгаалах өвчлөлийг бууруулах арга хэмжээ авч, хүн амын дундаж наслалтыг нэмэгдүүлнэ.
3.4.1.7.Эх нялхсын эндэгдлийг бууруулж, төрөлхийн хөгжлийн гажгийг эрт оношлох арга хэмжээ авна.
3.4.1.8.Хүн амд эрүүл мэндийн анхан шатны багц тусламж, үйлчилгээ, эмнэлгийн яаралтай тусламж үзүүлэх тогтолцоог бэхжүүлж нийтэд тэгш, хүртээмжтэй болгоно.
3.4.1.9.Эрүүл мэндийн даатгалын тогтолцоог боловсронгуй болгож иргэдийг эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээний улмаас үүсэх санхүүгийн эрсдэлээс хамгаална.
3.4.1.10.Эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээ болон эрүүл мэндийн салбарын хүний нөөцийг бэлтгэх тогтолцоонд олон улсын стандартыг мөрдүүлж, оношлогоо, эмчилгээний олон улсын дэвшилтэт техник, технологийг нэвтрүүлнэ.
3.4.1.11.Гамшиг, онцгой нөхцөл байдлын үед шаардлагатай эмнэлгийн тусламжийг хүн амд шуурхай хүргэх чадавхийг байнга дээшлүүлнэ.
3.4.1.12.Эмнэлгийн хэрэгсэл, эм, вакцин, биобэлдмэлийн үйлдвэрлэл, худалдаа, экспорт, импортод тавих стандартын шаардлага, хяналт, зохицуулалтын тогтолцоог боловсронгуй болгож, дотоодын үйлдвэрлэлийг хөгжүүлж, биотехнологийн цогцолбор байгуулах замаар чанар, аюулгүй байдлыг хангана.
Үндэсний аюулгүй байдлын үзэл баримтлал өнөөдөр эрүүл мэндийн салбарт хэрэгжихгүй байна. Яг ямар бодлогоор энэ салбар, хэрхэн яаж яваад байна вэ? Энэ салбарын үйл ажиллагааг анхааралдаа авч, хяналт тавих цаг болжээ.
Б.МӨНХ
