Нүүрсний хулгай гэх авлига албан тушаалын хэрэгт шууд болон шууд бусаар холбоотой хүмүүсийн жагсаалтын эхэнд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч асан Х.Баттулга нэрлэгдэж буй. АТГ-аас жагсаалтын эхэнд түүнийг нэрлээд, яллагдагчаар татсан бөгөөд 3 цаг гаруй мэдүүлэг авлаа гэх мэдээ ч гарсан. Гэтэл уурганы үзүүрт дөнгөж өлгөж аваад байсан хамгийн том “акул”-даа гадагшаа явах зөвшөөрөл олгоод бүүр хил давуулаад алдчихаж. Хүнд өвчтэй бас хамаг хөрөнгө нь энд байгаа, хаана очих нь тодорхой гээд “ хувийн баталгаа”-нд итгээд экс Ерөнхийлөгчөө онгоцонд суулгаад үдсэн гэнэ. Үнэндээ мань хүн элдэв хэрэгт орооцолдохоороо ингээд явчихдаг зантайг хэн бүхэн мэднэ дээ. Экс Ерөнхийлөгч Х.Баттулга “АТГ-т би өөрийн биеэр очоод мэдүүлэг өгчихье, яллагдагчаар татсан ч одоогоор тэд барьж хорьж чадахгүй. Ардын уран зохиолч Б.Лхагвасүрэнгийн хэлснээр “Ард түмний хилэн боссон цагт та нар цусаар ч унтрааж чадахгүй шүү” гэгч болоод ирвэл миний бие энд биш тэнд эмнэлгийн орон дээр байсан нь дээр. Тэр хооронд Д.Баясгалан тэртэй, тэргүй хоосон Засгийн газраас хийсэн ажлынхаа хөлс гээд доллар нэхэж шахамдуул. Бид л байгаагүй бол энэ төмөр зам баригдахгүй байсан. Төр мөнгөгүй юм чинь нүүрсээрээ л төлнө шүү дээ гэдгийг сэтгүүлчид хийгээд иргэдийн сэтгэлд ортол пиар хий” гэх даалгавар өгөөд эх орноосоо мордсон бололтой.
“Бодь интернэшнл” ХХК-ийн ТУЗ-ийн дарга Д.Баясгалангийн хийсэн өчигдрийн танилцуулгаас иймэрхүү л дүр зураг харагдлаа.
Х.Баттулгын хувьд элдэв асуудлаас зугатаад гадаадад очоод хэвтчихдэг арвин туршлагатай хүн. 1997 онд Монгол Улсад төмөр замаар 17 чингэлэг спирт оруулж ирсэн хэргээр шалгагдах явцдаа Сингапураас л сураг сонсоод хэвтсэн гэдэг. Тэр хооронд спирт нь ус болж, баримт болсон бичлэг нь устсан гэдэг.
Өөрөө ингэж гулраад зогсохгүй, улстөрд орж ирснээсээ хойш бусдыг гулруулж сураад байгаа гэхэд хилсдэхгүй. Хамгийн сүүлийн жишээ нь, “Тавантолгой төмөр зам”-ын Н.Удаанжаргал. Өмнөх нь түүний санаачилсан “Шинэ төмөр зам” төслийн зөвлөх Ч.Ганбат гээд бий.
“Бодь интернэшнл”-ийн ТУЗ-ийн дарга Д.Баясгалан өчигдөр өөрийн биеэр гарч ирээд 2008 оноос төмөр замын төсөл эхэлсэн цэгээс эхлэн тайлбарласан нь ч учиртай. Үнэхээр 2008 онд Х.Баттулга төмөр замын талаар ярьж байсан. Гэвч төслийг эхлүүлсэн “Энержи ресурс” буюу MCS компанитай наймаа тохироогүй. Тэгээд ч С.Баярын Засгийн газар, Сү.Батболдын Засгийн газар гээд Х.Баттулгад хэн нь ч боломж олгоогүй нь үнэн. Гэхдээ тэр сайд болж “MCS”-ийн буюу Энержигийн төмөр замыг дөнгөлж чадсан. “Би биш бол чи биш” гээд Ж.Оджаргалын замд хөндөлсөөд хэвтчихсэн гэдгийг улстөрийн хүрээлэлд байтугай энгийн иргэд ч мэднэ. Уг нь тэд нэгэн үеийн, нэг нутгийн бизнесмэнүүд. Гэвч хэн хэнийх нь ашиг сонирхол нэг цэгт огтолцоогүй. Энэ хугацаанд “Энержи”-тэй холбоотой хэчнээн мэдээлэл гарч байсныг шүүгээд үзвэл баримтууд маш тодорхой харагдана.
Эхлээд Ц.Элбэгдоржоор бамбай хийгээд зүтгээд байсан ч нөгөөх нь эсрэг талд гарахын цагт ард түмний сэтгэлзүйгээр хөөрхөн тоглочихсон. Гашуунсухайт-Тавантолгойн төмөр замын товч түүх бол Монголын хамгийн нөлөөтэй хоёр бизнесмэний тэмцэл. Харамсалтай нь, Монголынхоо хөгжлийг хэдэн арван жилээр хойш татсан тэд.
Тэгвэл Ж.Оджаргал биш бол түүнтэй халаасаа нэгтгэх боломжтой бизнесмэн хэн байв. Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн байсан Нарантуулын Ш.Сайхансамбуу бол Ерөнхийлөгчтэй дотно нэгэн. Гэхдээ тэрбум долларын төсөлд хамтрагч байж чадах уу гэвэл эргэлзээтэй. АН-д, МАН-д тал алддаггүй бизнесмэн бол Таванбогдын Баатарсайхан. Тэр бол банктай бас бусад бизнестэй. Гэхдээ Х.Баттулгатай халаас нэгтгэхгүй. Үнэндээ өөр хамтрагчтай.
Өөрөөр хэлбэл, Монголын бизнесийнхэн МАН, АН гээд хуваагдчихсан. МАН-ынхан бол ойлгомжтой. Харин АН-ынхан дийлэнх нь С.Эрдэнэ, Ц.Элбэгдорж гээд амыг нь хардаг улстөрчидтэй. Бизнес нь улстөрчийн түлхэлтээр, хүслээр явагдаж байгаа юм хойно яалтай.
Тэгэхээр Х.Баттулгын байнд “Бодь” банкны Л.Болд, “Голомт”-ын гэгддэг, өнөөгийн “Бодь интернэшнл” ХХК-ийн ТУЗ-ийн дарга Д.Баясгалан нар багтсан. Улстөрийн гарвал нь АН. Л.Болдын хувьд хувиа аваад дөнгөж банк байгуулчихсан, шинээр эхэлж яваа нэгэн. Харин Д.Баясгалан бол...
Д.Баясгалангийн хэлснээр нэгдүгээр зэрэглэлийн төмөр замыг аль 2012 онд хийсэн ТЭЗҮ-гээр улс бариулах захиалга өгсөн байна. Гэтэл өөрийгөө харамч гэж тодорхойлсон хүн толгой дохиод зөвшөөрчихсөн байдаг. Тэрбээр өчигдөр “Зургаан багц ажлыг хийсэн, төмөр замыг бол 1.5 сая ам.доллараар барьсан. Өргөн байж гэмээнэ зардал бага гарна. Юун км төмөр зам 5 сая доллар гэж. Та нар тоогоо нягтал. Мөнгөгүй улсаас нүүрснээс өөр юу авах юм. Мөнгө босгох гэж Засгийн газар, төр өөрөө яваад яваад олоогүй биз дээ. Тэгээд л би хийлээ. Нүүрсээр төлнө гэж ажлаа хийлгээ биз дээ. Та нар тэгвэл нүүрсээ аваад мөнгө өгөөдөх” гэв.
Х.Баттулга, Д.Баясгалан нарын хоршил Засгийн газрыг яг ийм л байдлаар буланд шахаж чадсан. Нэг нь эрх мэдэлтэй, нөгөө нь мөнгөтэй байсан. Эрх баригчдын хувьд сонгуулийн өмнөх жил байсныг хэлэх үү, хийсэн ажилтай харагдахыг хүссэн нь лавтай. Гэвч Засгийн газрын халаас хоосон байдаг. Хүсэхэд хясна гэгчийг нь тэд ингэж л ашигласан. Харин өнөөдөр Д.Баясгалан “төр гуйгаа биз дээ” хэмээн ам асууж сууна.
Ердөө хэдхэн хоногийн өмнө Засгийн газраас томилсон “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн бүрэн эрхт төлөөлөгч гэтэл шал өөр зүйл ярьсан байдаг. Тэгэхээр магадгүй Д.Баясгалан захирлын мэдээлэлд тайлбар хийх нь тодорхой биз.
