Улсын Филармонийн найруулагч асан СТА Б.Эрдэнэ- Оюун Үндэсний их баяр наадмын үеэр Их тэнгэрт болсон цайллагын талаар ийнхүү бичжээ. Тэрбээр өдгөө АНУ-д ажиллаж амьдардаг бөгөөд өмнө нь Их тэнгэр дэх дайллагыг зохион байгуулж байсан ажээ.
"7/11-ны орой Ерөнхийлөгчийн төрийн дайллагад 30-аад жил 2016 оныг хүртэл Улсын Филармонийн симфони найрал хөгжим, тухайн жилийн шилдэг дуурийн дуучид бүхий 5,6 номертой энгийн бөгөөд “класс” тоглолтоор уригдсан зочдод хүндэтгэл үзүүлсээр ирсэн. Сонгодогын сороо дээжлэн сонсгож ирсэн нь Ю.Цэдэнбал, Ш.Батмөнх нарын ухаант удирдагчдын алсын хараа байсан байж болох... Зочид ч төрийн өндөр дээд албан тушаалтан, дипломат корпусынхан, тухайн жилийн төрийн дээд одон медаль хүртэгсэдээс сонгон урьдаг гэж сонссон, цомхон явж ирснийг 2010-16 онуудад 7 удаа урлагийн тоглолтыг нь гардан ажиллаж байсны хувьд гадарлах юм.Уран бүтээлчдийн нэрс болон хөтөлбөрөө ГЯЯ, ЕТГ, ТТХ, төрийн ёслолын алба зэрэг руу илгээж хянуулдаг төрийн өндөр ёслолын жаяг горимын дагуу үйлдэж байсан.
Мөн автобусны болон дарга, Ерөнхий удирдаач Н.Бүтэнбаяр бид 3-ын машины номер өгнө. Учир нь энэ арга хэмжээнээс Филармонид төсөв өгдөггүй, төрийн ивээлд байдаг бид үүргийн дагуу ажлаа хийдэг ба 28 хүний суудалтай ажлын автобус уран бүтээлчдээ 2 удаа зөөж, овор ихтэй хаалгаар нь багтахгүй контрбасс, тимпани зэрэг цохивор хөгжмөө удирдаач болон миний машинд ачаад л Их тэнгэр ордог байлаа, заримдаа дуучдаа ч суулгаал… Azuree ViolinEnkhtur Munkhuu…Вашингтон ДС орчмын наадамд дуулсан ДБЭТ-ын гоцлол дуучин асан Э.Саран Saran Erdenebat ая дуугаа өргөж байсан хүний нэг. 2014 оноос нийслэл тээвэрт 200,0 төг өгөх болсноор нэг том автобусаар уран бүтээлчдээ, том хөгжмөө өөрсдөө зөөсөөр л байсандоо.Тухайн жилийн өнгө төрх бүхий баннер, хивс дэвсэж өнгөлсөн энгийн тайзнаа тоглож байснаас биш энэ жилийнх шиг нүсэр хана хэрэм мэт тайз, дэлгэц, гэрэл байтугай хөгжим саундын ч төсөв үгүйгээр Их тэнгэрийн 2 өсгөгч дээр Филармони 2 жижиг өсгөгч, пульт зэргээрээ дажгүй л дуугаргачихаж байсан шүү.2011 онд байх, Ерөнхийлөгч шүхэртэй нээлтийн үгээ хэлж дуусав уу үгүй юу хувингаар цутгах мэт бороо орж тоглоогүй. Арфа болон зарим нэг том хөгжмүүд шалба норж, засварлах ажил гарснаас үүдэн тайзаа дээвэртэй байлгаж өгөөч гэж хүссэн ч өөрчлөлгүй 2016 он дуусгасан.
Төрийн ёслолын алба, ЕТГ Ерөнхийлөгчийн талын протоколоо хөтлөн бид тоглолтоо хариуцдаг байгаад 2012 оноос Монгол-Англиар хөтлөн манай талаас бүрэн хариуцах болж одоогийн Улсын Филармонийн дарга С.Баттулга Sukhbat Battulga дээр Н.Энхзаяа Leela Futurama гэх чадварлаг охин нэмэгдсэн. Нэг удаа гэнэт биднийг нээ, хөтлө гэсэн үүрэг ирэхэд…эхлээд ерөнхийлөгч…дараа нь хэн нь…яаж хэлэх вэ гэж сандарч бичиглэж байхдаа Баттулгын маань гар нь чичирч байсан нүдэнд харагдаж байна.Зочдыг хийлийн дөрвөл Хан-Уул харшын үүдэнд угтан, төрийн дуулалыг тагтан дээрээс Үлгэр жишээ үлээвэр найрал хөгжим зарим жилд оркестр тоглож байсан.Сүүлхэнэ нь Увертюра хамтлаг хөтөлбөрт байхгүйгээр гэнэт орж ирж бичлэгтэйгээр Төрийн дуулал дуулах үед агуу Н.Жанцанноров гуай ихэд унтууцан надад “ Төрийн дуулалын дүрэм жаяг гэж бий, завхарсан ч юм боллоодоо” гэж билээ. Өөрөө ч санах буйза.2017 оноос УАДБЧ буюу одоогийн Их театр тоглож эхэлсэн цагаас энэ их гоёл чамирхал нь ихэдсэн төрийн дайллага эхэлсэн.
Ядуу буурайгаа дуудан хандив тусламж асуудаг мөртлөө, сүртэй сайхан харагдахыг урдаа барьсан хоосон толгойтой буруу зөвлөхүүд, тал засагсадын тань өмнөөс ичиж байна.Төрийн ивээлд буй шилдэг уран бүтээлчдээ хамруулсан цомхон бөгөөд зардал багатай үзүүлбэртэй тэр л сонгодог уламжлалаа хадгалаасай гэж хүссэн энгийн нэгэн төрийн албат асан бичиглэмой. Олон зууны түүхтэй Монгол төр, ухаант өвгөдийн минь үлдээсэн улс дэг жаягаараа байгаасай
Жич: хувийн архиваас харьцуулсан зураг оруулав…
Нар хурайлан дэлхийгээ аргадаг
Нар зөвийн эх орон
Халуун элгэн нутаг
Хайр шингэсэн
Монгол орон минь мөнхөд оршиг ээ
Б.Эрдэнэ-Оюун(Улсын Филармонийн найруулагч асан СТА) АНУ. Вашингтон хот.2022.07.16